Trong diễn văn bế mạc, sau khi cám ơn các vị trong Văn phòng Tổng thư ký và các vị điều hành khóa họp này cũng như tất cả các nghị phụ, dự thính viên, chuyên viên và cộng tác viên, ĐTC nói:
“Tôi có thể vui mừng để nói rằng – với tinh thần của toàn thể tính và hội nghị tính – chúng ta đã thực sự sống kinh nghiệm của “Hội nghị/Sinodo,” một cuộc hành trình liên đới.
Vì là một hành trình – và cũng như mọi cuộc hành trình, đã có những lúc chạy nhanh, dường như là để vượt thắng thời gian và đạt tới đích sớm nhất có thể; có những lúc mệt mỏi, dường như muốn nói ‘đủ rồi’; có lúc hăng say phấn khởi. Có lúc được an ủi sâu thẳm khi nghe chứng ngôn của các vị mục tử đích thực, khôn ngoan, họ mang trong tim sự vui mừng và cả những giọt nước mắt của các tín hữu. Những lúc được an ủi và ân phúc, được khích lệ khi nghe những chứng từ của các gia đình đã tham gia Thượng HĐGM và đã chia sẻ với chúng ta vẻ đẹp và niềm vui đời sống hôn nhân của họ. Một hành trình trong đó người mạnh hơn cảm thấy nghĩa vụ phải giúp đỡ những người yếu hơn, người có kinh nghiệm hơn hướng dẫn để phục vụ những người khác, ngay cả qua những lúc đụng độ với nhau. Và vì là một hành trình của con người, có những niềm vui nhưng cũng có những lúc buồn chán, căng thẳng và cám dỗ. Về những điều này một số cám dỗ có thể được đề cập đến:
– Thứ nhất là cám dỗ của sự không nhân nhượng mang tính căm ghét , nghĩa là muốn đóng kín chính mình trong chữ viết và không cho phép mình bị ngạc nhiên bởi Chúa, bởi Thiên Chúa của sự ngạc nhiên; khép kín trong luật lệ, trong sự chắc chắn về những gì chúng ta biết chứ không phải những gì mà chúng ta cần phải học hỏi và để đạt được. Từ thời Chúa Giêsu, đó là cám dỗ của những người nhiệt thành, những người bối rối, những người quan tâm và của những người ngày nay được gọi là “duy truyền thống” (traditionalisti) và cả những người duy trí thức.
– Cám dỗ của xu hướng tàn phá của chủ nghĩa tốt lành, đó là trong danh nghĩa của lòng thương xót lừa dối, băng bó các vết thương trước khi rửa sạch, xức thuốc cho nó; họ chữa trị các triệu chứng mà không chữa nguyên nhân và nguồn gốc. Đó là cám dỗ của những “người làm điều tốt [cách hững hờ]”, những người nhát sợ và cả những người gọi là “cấp tiến và duy tự do”.
– Cám dỗ muốn biến đá thành bánh, để chấm dứt cuộc ăn chay lâu dài, nặng nề và đau đớn (Xc Lc 4,1-4); và biến bánh thành đá, để ném vào những người tội lỗi, những người yếu đuối và bệnh nhân (Xc Ga 8,7), nghĩa là biến nó thành “những gánh nặng không thể chịu nổi” (Lc 10,27).
– Cám dỗ xuống khỏi thập giá, để làm hài lòng dân, chứ không ở lại trên thập giá để thi hành thánh ý Chúa Cha; quỵ lụy tinh thần trần thế thay vì thanh tẩy nó và làm cho nó phục tùng Thần Khí của Thiên Chúa.
– Cám dỗ để bỏ qua “depositum fidei”/ kho tàng đức tin, không nghĩ mình là người giám hộ nhưng là những người chủ và là thầy; hoặc trái lại, là cám dỗ đễ bỏ lơ về thực tại, dùng một ngôn ngữ tỷ mỉ, và một ngôn ngữ trôi chảy để nói rất nhiều thứ mà không có gì cả! Những thứ đó, người ta gọi là bizantinismi [giống như nghĩa của câu trước]…
Anh chị em thân mến, những cám dỗ đó không được làm cho chúng ta kinh hãi hay ngỡ ngàng và càng không được làm cho chúng ta nản chí, vì không môn đệ nào lớn hơn thầy mình; vì thế nếu Chúa Giêsu đã bị cám dỗ – thậm chí Ngài bị gọi là tướng quỉ Beelzebul (Xc Mt 12,24) – thì các môn đệ của Chúa không thể mong đợi được đối xử tốt đẹp hơn.
Bản thân tôi, tôi sẽ rất lo lắng và đau buồn nếu không có những cám dỗ ấy và những cuộc tranh luận sôi nổi; nếu những chuyển động của những thần khí, như thánh Y-nhã (EE, 6) đã gọi, nếu tất cả đều đồng ý và im lặng trong một thứ an bình giả tạo. Trái lại tôi đã thấy và đã nghe – với niềm vui và biết ơn – những diễn văn và những phát biểu đầy niềm tin, lòng nhiệt thành mục vụ và đạo lý, khôn ngoan, thẳng thắn, can đảm và tự do ngôn luận. Và tôi đã cảm thấy rằng thiện ích của Giáo Hội, của các gia đình và quy luật tối hậu là phần rỗi các linh hồn (Xc GL 1752) được đặt trước mắt mình. Và điều này – như chúng ta đã nói ở Hội trường này – không bao giờ thắc mắc về các chân lý nền tảng của bí tích Hôn phối là tính chất bất khả phân ly, một vợ một chồng, chung thủy, thành quả làcon cái hay là việc sẵn sàng đón nhận sự sống (x. GL 1055, 1056 và GS 48).
“Và đây là Giáo Hội, là vườn nho của Chúa, là Mẹ đông đảo con cái và là người Thầy dạy ân cần, người không sợ phải xắn tay áo để đổ dầu và rượu vào vết thương cuả nhân loại (Xc Lc 10, 25-37); Giáo hội không thấy nhân loại như là một lâu đài kiếng để phán xét [nếu nó tinh trong hay dơ bẩn] hoặc để phân loại những nhóm người. Đây là Giáo Hội, Duy nhất, Thánh thiện, Công giáo và Tông truyền, bao gồm những người tội lỗi, cần đến lòng thương xót của Chúa. Đây là Giáo Hội, Hiền thê đích thực của Chúa Kitô, Giáo Hội ước muốn trung thành với vị Lang Quân của và những tín điều của Giáo Hội. Giáo Hội không sợ để ngồi cùng bàn với những người nữ tội lỗi và những kẻ thu thuế. Giáo là người mở rộng cánh cửa để đón nhận người túng thiếu, kẻ hối lỗi và không chỉ người liêm chính hoặc những người tin rằng mình hoàn hảo! Giáo Hội không xấu hổ về những người anh em đã sa ngã và giả vờ để không phải nhìn thấy họ, nhưng trái lại cảm thấy có liên quan và có bổn phận để nâng đỡ người ấy dậy, khuyến khích người ấy bắt đầu cuộc hành trình lần nữa và đồng hành với người ấy đến cuộc gặp gỡ quyết định với vị Lang Quân của mình, trong thành Giêrusalem trên trời.
Đây là Giáo Hội, Mẹ chúng ta! Và khi Giáo Hội, với những linh đạo khác nhau [,những ân sủng khác nhau của Chúa Thánh Thần] diễn tả chính mình trong sự hiệp thông, Giáo hội không thể sai lầm: đây là cái đẹp và sức mạnh của sensus fidei (cảm thức đức tin), của cảm giác siêu nhiên về đức tin được trao ban bởi Chúa Thánh Thần , tất cả chúng ta có thể tiến vào trọng tâm của Tin Mừng và học để bước theo Chúa Giêsu trong cuộc sống của chúng ta. Và điều này không bao giờ được nhận là nguồn của sự rối loạn và bất hòa.
Nhiều nhà bình luận, hay những người nói chuyện, đã tưởng tượng rằng họ nhìn thấy một Giáo Hội hay tranh cãi, nơi mà nhóm này chống lại nhóm kia, nghi ngờ ngay cả Chúa Thánh Thần, Đấng hỗ trợ và bảo chứng đích thực cho sự hiệp nhất và hài hòa của Giáo Hội—Chúa Thánh Thần trong suốt lịch sử đã luôn hướng dẫn chiếc thuyền, qua những chức thánh của Giáo Hội, ngay cả khi biển cả bị động và nổi sóng, và các thánh chức không trung thành và tội lỗi.
Và, như tôi đã dám nói với các bạn, như tôi đã nói từ lúc ban đầu của Hội nghị, chúng ta cần phải trải qua những điều này với sự bình tĩnh và bình an nội tâm, để Hội nghị có thể xảy ra cum Petro và sub Petro (với Phêrô và dưới quyền của Phêrô), và sự hiện diện của Đức Giáo Hoàng là sự đảm bảo cho tất cả.
Chúng ta sẽ đề cập chút ít về Đức Giáo Hoàng, hiện nay, trong liên quan đến các Đức Giám Mục. Bổn phận của ĐGH là bảo đảm sự hiệp nhất của Giáo Hội; đó là nhắc nhở các tín hữu về bổn phận phải trung thành bước theo Tin Mừng của Chúa Kitô; là nhắc nhở các vị mục tử rằng bổn phận trước hết của họ là nuôi dưỡng đàn chiên—nuôi dưỡng đàn chiên—mà Chúa đã giao phó cho họ và tìm cách để đón nhận—với sự chăm sóc và tình thương xót của người cha, không có sự sợ hãi giả dối—con chiên lạc. Tôi nói lầm ở đây. Tôi đã nói đón nhận: nhưng phải là ra đi và tìm kiếm họ.
Bổn phận của ĐGH là nhắc nhở mọi người rằng thẩm quyền trong Giáo Hội là một phục vụ, như ĐGH BenedictôXVI đã giải thích cách rõ ràng, tôi sẽ trích nguyên văn: “Giáo Hội được gọi và cam kết để thực hành loại thẩm quyền này mà là phục vụ và thực hành nó không trong danh nghĩa của Giáo Hội, nhưng danh nghĩa của Đức Kitô…qua những Mục Tử của Giáo Hội, thực vậy: Đức Kitô là Đấng hướng dẫn, bảo vệ và sửa lỗi họ vì Ngài yêu mến họ cách sâu sắc. Nhưng Chúa Giêsu, vị Mục Tử tối cao của linh hồn chúng ta, đã ước muốn rằng Hội Đồng Các Tông Đồ, giờ đây là các Giám Mục, trong hiệp thông với người kế vị thánh Phêrô… tham gia vào sứ vụ chăm sóc dân Chúa, giáo dục họ trong đức tin và hướng dẫn, linh hứng và duy trì cộng đoàn Kitô hữu, hay như Công Đồng đã nói, “để đảm bảo… là mỗi tín hữu được dẫn dắt trong Chúa Thánh Thần tiến đến sự phát triển trọn vẹn ơn gọi của họ theo như lời rao giảng của Tin Mừng, và tiến đến sự bác ái chân thật và linh động” và để họ thực thi quyền tự do mà Chúa Kitô đã đem đến cho họ (x Presbyterorum Ordinis, 6)… và ĐGH Benedicto tiếp tục nói “Qua chúng ta, Thiên Chúa gặp gỡ các linh hồn, dạy dỗ, canh giữ và hướng dẫn họ. Thánh Augustine trong chú giải của Ngài về Tin Mừng Thánh Gioan nói: “Vì thế, hãy để nó là một cam kết của tình yêu để nuôi dưỡng đoàn chiên của Chúa” (cf. 123, 5); đây là quy luật tối cao về ứng xử của những người mang thánh chức của Chúa, một tình yêu vô điều kiện, như tình yêu của người Mục tử tốt lành, đầy tràn niềm vui, được trao ban cho mọi người, chú ý đến những người gần với chúng ta và ân cần với những người ở xa (cf. St Augustine, Discourse 340, 1; Discourse 46, 15), nhẹ nhàng với những người yếu đuối nhất, những người nhỏ bé, những người đơn sơ, kẻ tội lỗi, để biểu lộ lòng thương xót vô tận của Chúa với những lời trấn an đầy hy vọng (cf. ibid., Epistle, 95, 1).”
Vì thế, Giáo Hội là của Chúa Kitô—là Hiền thê của Chúa Kitô—và tất cả các giám mục, trong sự hiệp thông với Đấng kế vị của Thánh Phêrô, có nhiệm vụ và bổn phận để bảo vệ và phục vụ Giáo Hội, không như những người chủ nhưng như là đầy tớ. Trong bối cảnh này, Đức Giáo Hoàng không là vị chúa tối cao nhưng là người đầy tớ hết mực—“người đầy tớ của những người đầy tớ của Chúa;” người đảm bảo cho sự vâng lời và sự quy phục của Giáo Hội đối với thánh ý của Chúa, đối với Tin Mừng của Chúa Kitô và đối với Thánh Truyền của Giáo Hội, đặt qua một bên mọi ý thích cá nhân, mặc dù là theo ý định của Đức Kitô—là “Chủ Chăn và Tiến sĩ tối cao của tất cả mọi tín hữu (GL 749) và mặc dù được hưởng “thẩm quyền thông thường tối cao, trọn vẹn, lập tức, và phổ quát trong Giáo Hội” (x. GL 331-334).
Anh chị em thân mến, giờ đây chúng ta còn một năm để làm cho những ý tưởng đề nghị được chín mùi, với sự phân định tinh thần đích thực, để tìm ra những giải pháp cụ thể cho bao nhiêu khó khăn và vô số các thách đố mà các gia đình phải đương đầu, mang lại câu trả lời cho bao nhiêu nản chí vây bủa và bóp nghẹt các gia đình.
Một năm để làm việc về bản Tường trình của Thượng HĐGM là bản tóm lược trung thành và rõ ràng về tất cả những gì đã được nói và thảo luận tại Hội trường này và trong các nhóm nhỏ và bản này được trình bày cho các HĐGM như tài liệu chuẩn bị (Lineamenta).
Xin Chúa đồng hành và hướng dẫn chúng ta trong hành trình này để làm vinh danh Chúa nhờ lời chuyển cầu của Mẹ Maria, Thánh Giuse! Xin anh chị em cầu nguyện cho tôi!
Leave a Reply