Hơn một tháng đã trôi qua, Jeremy vẫn giữ liên lạc với Sam, BillyLu và Margie cũng thế. Tuy vậy, họ lại không hề gặp cha JP để tiếp tục đối thoại.
Nhưng, trong quãng thời gian đó, anh của Jeremy là Jeff bị tai nạn xe hơi rất nghiêm trọng và đã có lúc kề cận cái chết. Jeff hôn mê trong ba ngày, rồi dần dần tỉnh lại.
Sam cũng có mặt tại bệnh viện để trợ giúp Jeremy, và Sam đề nghị Jeremy hãy đến gặp cha JP. Jeremy cuối cùng cũng đồng ý, với điều kiện là Sam phải đi cùng anh ta.
Tổn thương quan hệ
Sam: Chào cha JP, như con có kể với cha trên điện thoại, anh của Jeremy đang ở trong bệnh viện. Con nghĩ rằng Jeremy cần được nói chuyện với cha… ảnh hưởng của vụ tai nạn kia lên cậu ấy còn tệ hơn những gì cậu ấy tưởng.
Cha JP: Jeff sao rồi, Jeremy? Tôi đã luôn cầu nguyện cho Jeff và cho cả anh nữa, kể từ lúc Sam gọi điện cho tôi.
Jeremy: Anh ấy khá hơn nhiều rồi. Anh đã tỉnh lại, nhưng thể trạng vẫn còn yếu lắm. Anh ấy sẽ cần rất nhiều thời gian để phục hồi. Tôi muốn cảm ơn cha vì những lời cầu nguyện của cha.
Cha JP: Anh đừng khách sáo.
Sam: Cha JP, lúc nghe tin Jeff bị tai nạn, cảm xúc của Jeremy như một mớ bòng bong vậy. Con nghĩ là vụ tai nạn đã gây ra nhiều vết thương cảm xúc cho cậu ấy. Cậu ấy vốn đã phải xử lí nhiều chuyện với cha mẹ, và giờ đây mối quan hệ với bạn tình lại đang lung lay. Con hy vọng cha có thể giúp cậu ấy trong chuyện này.
Cha JP: Tôi sẽ giúp bất cứ chỗ nào tôi có thể. Anh Jeremy này, anh không phiền kể cho tôi nghe chuyện gì đã và đang xảy ra, đặc biệt là mối quan hệ giữa anh và Jeff chứ?
Jeremy: Tôi sẽ cố, cha JP. Tôi không biết liệu mình có khả năng diễn tả được hết hay không, hiện tại tôi cảm thấy mình thật ngu ngốc…
Cha JP: Anh cứ làm hết sức mình thôi. Dù cho anh không thể diễn tả được hết cảm xúc của mình, chúng tôi vẫn sẽ cảm thông cho điều đó.
Jeremy: Khi tôi nhận được cuộc gọi từ mẹ báo rằng anh Jeff đang ở trong bệnh viện, và có thể là sẽ không qua khỏi, tôi cảm giác như có hàng tấn gạch đá đè xuống trên tôi. Tôi bị tổn thương… tôi cảm thấy buồn… tôi cảm thấy tức giận… Tất cả trong cùng một lúc. Sự việc đó thật không sao hiểu nổi.
Cha JP: Tại sao anh lại thấy bị tổn thương?
Jeremy: Chậc, tôi cũng không biết tại sao. Nghe có vẻ ngớ ngẩn, nhưng vụ tai nạn của anh Jeff làm tôi tưởng như anh ấy sắp lìa bỏ tôi mãi mãi. Trong quá khứ, anh ấy dường như chẳng bao giờ quan tâm đến tôi, ngay cả khi tôi vẫn quan tâm đến anh ấy. Jeff chưa bao giờ muốn dành thời gian cho tôi, ngay cả khi tôi đã làm mọi thứ có thể để được ở bên anh ấy. Anh ấy luôn loại trừ tôi.
Cứ như thể anh ấy muốn nói rằng: “Jeremy, mày sẽ không bao giờ được thấy tao nữa. Thế là chấm hết đối với tao, và nỗi khao khát được ở bên tao của mày cũng sắp trôi vào dĩ vãng”.
Giờ thì tôi biết anh tôi sẽ không cố tình bị tai nạn để làm tổn thương tôi, nhưng tôi lại cứ có cảm giác là anh ấy cố tình làm thế. Hẳn là tôi bị điên rồi.
Cha JP: Vậy là, anh bị tổn thương và cảm thấy buồn vì anh sợ rằng anh sắp mất đi một người mà anh rất muốn có được một mối quan hệ thân thiết với người đó, có phải không?
Jeremy: Đúng vậy, cha JP.
Cha JP: Và anh giận dữ với Jeff vì anh cảm thấy anh ta làm điều đó để gây tổn thương cho anh?
Jeremy: Tôi biết là anh ấy không cố tình làm vậy để gây tổn thương cho tôi, nhưng tôi lại có cảm giác là anh ấy làm thế thật.
Cha JP: Vậy nên anh nổi giận với anh ta.
Jeremy: Phải, tôi nổi giận với anh ấy…nhưng tôi nghĩ tôi giận chính mình nhiều hơn, tôi tự trách mình vì tai nạn của anh ấy.
Sam: Sao anh lại làm thế, Jeremy? Anh đâu có lái xe khi Jeff gặp tai nạn đâu.
Jeremy: Anh nói đúng, Sam… Tuy nhiên, tôi lại cảm thấy rằng nếu tôi không phải là một kẻ vô cùng tội lỗi thì có lẽ Thiên Chúa sẽ không rút sự gìn giữ của Người khỏi nơi anh Jeff. Tôi muốn trách Chúa vì điều này, nhưng rồi mọi cảm giác tội lỗi lại quay về với tôi.
Cha JP: Anh không có gì đáng trách cả, Jeremy. Anh không phải là người đáng trách trong chuyện này.
Jeremy: Đối với cha thì nói dễ lắm, cha JP. Nhưng chỉ nói không thôi thì đâu thể cất đi những gì tôi đang trải qua. Và khi tôi nhìn thấy cha mẹ sợ hãi và buồn rầu thế nào, khi nhìn thấy họ sợ rằng họ sắp mất đi đứa con – đứa con độc nhất, trong nhiều phương diện – thì tôi cảm giác tất cả là do lỗi của mình.
Cha JP: Jeremy này, lúc nhận được cuộc gọi thì anh đang làm gì?
(Một khoảnh khắc im lặng diễn ra mà cứ tưởng như nó kéo dài đến vô tận…)
Jeremy: Tôi đang ở nhà… với Tommy… và chúng tôi chỉ mới… quan hệ xong.
(Jeremy bắt đầu khóc. Cha JP và Sam liền đặt tay lên vai Jeremy để an ủi cậu ấy)
Cha JP: Jeremy, anh không có gì đáng trách. Tôi có thể thấy Thiên Chúa cho phép điều này xảy ra chỉ vì Người yêu thương anh và Người muốn anh quay trở về với gia đình của Người.
Jeremy: Nhưng tại sao hả, cha JP, tại vì sao?
Cha JP: Sam có nói rằng những chuyện này ảnh hưởng tới mối quan hệ giữa anh và bạn trai. Ảnh hưởng như thế nào?
Jeremy: Tôi không thể nào quay về với anh ta sau việc này được nữa. Sau khi đến bệnh viện, tôi đã dành nhiều thời gian với cha mẹ và anh tôi. Nhiều đêm tôi ngủ cạnh giường anh ấy, chờ đợi và cố gắng giúp đỡ anh ấy mọi thứ có thể. Khi tôi phải về nhà để tắm rửa hay ăn chút gì đó, tôi nhận ra ở với cha mẹ thì dễ dàng hơn là quay về với bạn tình của mình.
Sam: Anh có trách Tommy không?
Có thể thay đổi được không?
Jeremy: Không, anh ấy chẳng có lỗi gì trong chuyện này cả. Là tội của tôi đã gây nên đau thương tang tóc cho gia đình, chứ không phải anh ấy.
Nhưng tôi ước gì mình có thể thay đổi mọi sự, làm cho mọi sự tốt đẹp hơn. Liệu có gì mà tôi có thể làm để thay đổi tình cảnh giữa tôi và anh tôi, giữa tôi và cha mẹ tôi hay không?
Cha JP: Anh không thể nào thay đổi Jeff hay cha mẹ anh được đâu. Người duy nhất có thể thay đổi là chính bản thân anh.
Jeremy: Thật sự là có thể thay đổi được sao, thưa cha? Tôi rất muốn thay đổi, nhưng tôi không thấy nó khả thi ở chỗ nào cả, sau tất cả những gì đã qua.
Sam: Nếu anh muốn thay đổi, cha JP và tôi luôn sẵn sàng giúp anh. Nhưng chúng tôi vẫn yêu mến anh như chính anh là vậy.
Jeremy: Tôi thật sự muốn thay đổi. Lần trước khi chúng ta nói chuyện, cha JP, cha đã cho tôi cảm tưởng là một người đồng tính có thể thay đổi bản dạng của mình nếu muốn. Tôi đã như thế này cả đời rồi, ít là từ lúc tôi lên 5 tuổi. Cha không thật sự tin là chúng tôi có thể thay đổi bản dạng của mình ư? Không phải đó là điều vượt quá khả năng kiểm soát của chúng tôi hay sao?
Cha JP: Bởi vì bản dạng đích thực của chúng ta – là cảm quan về chính mình trong tương quan với Thiên Chúa, với tha nhân, và với thế giới – được dựa trên các mối tương quan, đến mức chúng ta có thể bước vào trong những tương quan mới, chữa lành những tương quan cũ, và ưu tiên tương quan này lên trên tương quan kia, chúng ta hoàn toàn có thể nắm giữ và biến đổi bản dạng của mình.
Jeremy: Nhưng tôi hài lòng với bản dạng đồng tính của tôi, dù rằng nó chỉ dựa trên sự thoả mãn tính dục giữa hai người nam giới, như cha có nói. Tôi đã rất đau khổ khi phải giả vờ mình là trai thẳng, khi phải cố thoả mãn những người con gái mà tôi không cảm thấy yêu thích chút nào. Tại sao tôi lại phải thay đổi bản dạng của mình khi mà tôi đang cảm thấy rất ổn với nó?
Cha JP: Tôi không bảo anh phải giả vờ hay thay đổi, nhưng hãy phát triển bản dạng đích thực của mình. Qua việc phát triển các mối quan hệ và các kỹ năng từ các mối quan hệ đó, con người ta có thể tự do kiểm soát bản dạng của mình. Bởi vì mỗi người được sinh ra với một phẩm giá vô hạn lượng, cho nên phẩm giá đó không chỉ được tương ứng để phản ứng với cảm xúc của họ, nhưng trái lại, họ nên được trao cho cơ hội để có thể lựa chọn cho cuộc sống mình, để tự do phát triển bản dạng và chữa lành nó khi cần.
Thật thế, chúng ta cần phải yêu mến và đón nhận mỗi người như họ là. Nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta phải chấp nhận mọi điều người đó làm ra, đặc biệt là khi những gì họ làm gây thương tổn cho tha nhân và cho cả chính họ. Ví dụ nhé, Sam, giả dụ là anh rất rành về xe hơi và Jeremy muốn mua một chiếc xe kia, trông rất đẹp nhưng thực chất là đồ phế thải. Liệu anh có chấp nhận đứng im để mặc cho điều đó xảy ra không?
Sam: Tất nhiên là không rồi. Nếu đã là bạn bè thì không ai làm thế cả.
Cha JP: Cũng thế, tình yêu đích thực có nghĩa là bạn bè sẽ can thiệp trong những quyết định ảnh hưởng đến sức khoẻ và hạnh phúc của bạn mình, đó là điều còn quan trọng hơn cả việc mua xe cộ.
Chúng ta không thể thay đổi ai cả; mỗi người phải tự thay đổi lấy chính mình. Còn chúng ta thì phải yêu mến họ dù cho họ có thay đổi hay không đi chăng nữa, tuy vậy, chúng ta cũng phải giúp họ có thêm kiến thức, nhờ đó họ có thể sử dụng – nếu họ muốn – để kiểm soát đời mình nhiều hơn.
Phong trào cựu đồng tính – có phải là trò lừa bịp?
Jeremy: Sau bao năm vật lộn với mặc cảm tội lỗi và nhục nhã, tôi nhận ra rằng mình không thể thay đổi bởi vì tình trạng đồng tính luyến ái là bất khả cải biến.
Cha JP: Nếu anh nói anh không thể thay đổi, cũng có nghĩa là anh đang nói mình không có tự do. Anh thật sự tin là quyền quyết định cuộc đời không nằm trong tay mình hay sao? Anh thật sự tin là tất cả mọi hành động mà anh thực hiện là hệ quả của một sự tất yếu và của số mệnh ư? Tôi hy vọng là anh không nghĩ thế, bởi vì tự do là một trong những món quà quý giá nhất mà Thiên Chúa đã ban cho chúng ta.
Jeremy: Tôi đâu có nói là tôi không có tự do. Nhưng sự đồng tính trong tôi đã tác động đến sự tự do của tôi, khiến tôi không còn khả năng lựa chọn trong việc quyết định tôi là ai.
Cha JP: Vậy anh tin rằng sống một cuộc đời trong sạch là điều bất khả thi, rằng con người không thể lựa chọn được điều này ư?
Jeremy: Không phải là bất khả thi…nhưng đó là một lựa chọn khó nhằn, và nhiều người đã nhận ra là sự hy sinh đó thật không xứng đáng.
Cha JP: Thế mà, con người lại có được quyền năng để tự do chọn lựa điều ấy. Đó là điều mà chúng tôi muốn trao cho mọi người, chính là những phương thế để chọn lựa không sa đà vào trong sự thôi thúc của dục vọng xác thịt, nhưng là sự thanh khiết, vốn là điều không gì khác hơn ngoài việc sống theo kế hoạch của Chúa về tính dục con người. Chúng tôi muốn làm cho điều đó trở nên dễ dàng nhất có thể, để những ai muốn theo đuổi sự trong sạch thì cũng có khả năng đạt được điều đó.
Jeremy: Nhưng cha JP ơi, phong trào cựu đồng tính đã bị lật tẩy là trò lừa bịp rồi. Liệu có bất cứ chương trình 12 bước nào hướng dẫn con người cách quan hệ với đàn ông hay không? Không hề. Nếu là trai thẳng, hẳn người đó sẽ chết trước tiên. Chàng trai dán quảng cáo cho phong trào cựu đồng tính đã bị bắt gặp ở trong các quán bar dành cho người đồng tính trong thời gian gần đây. Những ai có mặt trong vụ việc đều nhận ra anh ta và đã báo cáo sự tình – anh ta không đến các quán bar đó để “cải đạo” những người đồng tính, nhưng là để tìm kiếm sự thoả mãn cho nhu cầu tình dục “bất bình thường và không chính thống” của anh ta. Và đã có rất nhiều người cựu đồng tính đã trở lại với lối sống cũ, khi đã thất bại trong việc thay đổi chính mình.
Cha JP: Chúng ta đều là con người yếu đuối và tất cả đều có thể sa ngã. Thực tế, không cần phải dùng tới 12 bước đâu, mà chỉ cần một đến hai bước là đã đủ để tôi sa ngã rồi. Nhưng chúng ta hãy nhìn nhận cách trung thực rằng, sự sa ngã của một số người đã quay trở lại lối sống cũ không có nghĩa là thật sự không thể thay đổi. Ngay cả những chương trình tốt nhất trong việc giúp tái thiết những người nghiện rượu hay ma túy cũng chỉ có tỉ lệ thành công từ 60 tới 70% mà thôi.
Jeremy: Nhưng, việc phong trào cựu đồng tính cố gắng sửa đổi chúng tôi cũng đồng nghĩa với việc Thiên Chúa đã sai lầm. Không lẽ chúng tôi không thể chấp nhận sự đồng tính là một quà tặng của Người hay sao?
Cha JP: Jeremy, tôi không hề có ý sửa đổi hay chữa lành anh, nhưng tôi muốn khuyến khích anh phát triển thêm các mối quan hệ của mình. Là một người linh hướng trong nhiều năm, tôi có thể giúp anh chữa lành và đào sâu mối tương quan giữa anh với Thiên Chúa. Và tôi cũng có thể giúp anh trong các mối quan hệ với người khác nữa.
Tôi không biết chính xác phong trào cựu đồng tính mà anh đang nói tới là gì, nhưng người ta đã nghiên cứu về các hình thức trị liệu tái định hình và nhận thấy là chúng rất hiệu quả, ít nhất là cho một số người. Thực tế cho thấy, một số người không muốn sống lối sống đồng tính, và họ đã tìm thấy các liệu pháp tâm lý cùng với các nhóm hỗ trợ vô cùng hữu ích cho việc xử lý, kiểm soát và tái định hình dục vọng và khuynh hướng đồng tính của họ.
Ngay cả thánh Phaolô cũng đã ngụ ý rằng việc thay đổi là hoàn toàn có thể, bởi ngài đã viết “trước kia, có vài người trong anh em đã là như thế” khi đề cập tới hành vi giao cấu giữa hai người nam là một trong các hành vi bất chính, và những kẻ thực hiện hành vi bất chính đó thì không được Nước Thiên Chúa làm cơ nghiệp (1 Cr 6, 9-11), tương tự như thế trong Ê-phê-sô 2, 3 và 5, 8.
Jeremy: Nhưng có phải những người cựu đồng tính chỉ tránh tham gia những hoạt động đồng tính vì sợ và vì xấu hổ thôi hay chăng, hay đó là một cuộc thay đổi thật sự? Sẽ là rất sai lầm khi con người ta đè nén hay chối bỏ khát vọng tình dục tự nhiên của mình, tương tự như thế là việc lập lờ khái niệm coi những khát vọng đó chỉ đơn thuần là một vấn đề về “chọn lựa”.
Cha JP: Anh nói đúng, đè nén hay chối bỏ cảm xúc của bản thân không thể chữa lành chúng ta. Nhưng chúng ta lại có thể chọn lựa một cách vô cùng tự do, và đó là điều mà tất cả chúng ta cần phải học lấy. Tôi muốn anh thật sự được tự do, để anh có thể tuyên bố rằng những gì anh làm là của chính bản thân anh, chứ không phải là sản phẩm của di truyền hay của cách anh được nuôi dạy và trưởng thành.
Nếu giúp đỡ những anh đang khổ sở với bệnh béo phì, nghiện hút, nghiện rượu, nghiện ma túy là điều tốt – không phải bằng cách áp chế cơn nghiện, nhưng bằng cách phát triển thói quen sống lành mạnh, vốn có thể giúp họ kiềm chế cách nào đó cơn nghiện khi nó trỗi dậy – vậy tại sao việc giúp đỡ người có khuynh hướng đồng tính học cách sống một đời khiết tịnh, mà không hề có một sự đè nén hay chối bỏ cảm xúc nào trong quá trình đó, lại là một tội ác?
Sam: Anh Jeremy này, tôi muốn hỏi anh một câu sẽ làm anh khó chịu: có phải bản dạng anh quá mỏng giòn tới nỗi anh không thể chịu được viễn cảnh có người thật sự đã không chọn đi theo lối sống đồng tính hay không?
Jeremy: Sam… anh nghĩ tôi là một tên yếu đuối về cảm xúc ư? Tôi căm hận ý nghĩ đó. Mấy người trai thẳng như anh thì chỉ coi thường, xem chúng tôi là một thứ dị dạng mà thôi.
Cha JP: Chúng ta nên tôn trọng lẫn nhau, Jeremy à. Tôi nghĩ điều Sam muốn nói ở đây là nếu anh đòi hỏi chúng tôi tôn trọng những ai sống đời đồng tính, vậy thì tại sao anh lại không thể tôn trọng những ai đã chọn sống đời thanh sạch cách tự do và chính đáng, dù cho họ cũng bị hấp dẫn đồng giới, nhưng đã để cho thói quen sống lành mạnh hướng dẫn khát vọng tính dục của mình?
Jeremy: Bởi vì điều đó hàm ý rằng chúng tôi là những sản phẩm lỗi nếu chúng tôi không sống theo cách đó. Cha đang hàm ý rằng chúng tôi là kẻ bệnh hoạn và cần phải thay đổi đấy thôi.
Sam: Nhưng đúng là một số người nghiện ngập đã tìm được sự chữa lành và đã thay đổi hướng đi nơi cuộc sống họ. Ngay cả khi một người nghiện thuốc không muốn thay đổi, thì anh ta cũng không có quyền gì để từ chối những ai muốn thay đổi cái quyền bước vào một quá trình phục hồi chức năng. Làm như thế cũng sẽ rất sai lầm.
Jeremy: Nhưng anh lại đang đẩy chúng tôi ra bên lề xã hội, giống như những kẻ nghiện ngập hạ đẳng kia vậy. Anh không nhận ra điều đó thật sự rất đau hay sao?
Cha JP: Jeremy, Sam không có ý làm anh tổn thương. Anh ấy thật tình lo cho anh, nếu không anh ấy đã không đem chúng ta tới gặp nhau rồi. Điều mà anh ấy muốn cho anh là anh có được một cảm quan lớn hơn và trọn vẹn hơn về sự tự do. Anh có thể tự do chọn lựa mình sẽ là ai, nhờ ai việc chọn cách chữa lành và bước vào những mối tương quan, với Thiên Chúa, với thân nhân và với tha nhân.
Chữa lành mối tương quan với Thiên Chúa
Jeremy: Có vẻ như cha muốn nói là chúng ta thật sự có tự do để chữa lành mối tương quan của chúng ta với Thiên Chúa và với tha nhân. Nhưng nếu tôi tin là Chúa vốn đã luôn yêu thương tôi như tôi là, vậy thì tại sao tôi lại cần được chữa lành làm gì?
Cha JP: Bởi vì tất cả chúng ta đều phạm tội. Tội không là gì khác ngoài việc gây thương tích hoặc thậm chí giết chết mối tương giao giữa chúng ta với Thiên Chúa. Không phải vì chúng ta làm bất cứ điều gì phương hại tới Thiên Chúa, hay vì giá trị khách quan của việc ta làm, mà tội là tội; nhưng bởi vì Người thật sự yêu thương chúng ta và hành vi của chúng ta ảnh hưởng lên mối quan hệ với Người mà do đó tội mới là tội.
Jeremy: Tại sao Chúa lại quan tâm tới những gì tôi làm với cơ thể mình? Việc tôi thủ dâm hay làm tình với bạn trai tôi thì ảnh hưởng tới mối tương quan với Người thế nào được? Bộ Chúa không có thứ gì khác quan trọng hơn để làm hay sao?
Cha JP: Chúa quan tâm đến những gì chúng ta làm với thân thể mình, vì Người yêu chúng ta. Người muốn chúng ta được hạnh phúc. Người muốn chúng ta được hưởng hạnh phúc trường cửu cùng với Người trên thiên đàng
Hành vi của chúng ta sẽ ảnh hưởng tới mối tương quan với Người và cả hạnh phúc của chúng ta nữa. Hãy nhìn Adam và Eve mà xem: Thiên Chúa muốn cho họ được thông phần vào tình bằng hữu mật thiết và đời sống thần linh với Người. Nhưng họ lại bất tuân giới lệnh Chúa truyền và đã ăn trái của cây biết thiện và ác. Tại sao Chúa lại để tâm tới những việc mà họ làm với cái cây ấy? Đó là vì khi họ bất tuân lệnh Người thì Người đành phải để cho họ phải nếm trải hậu quả của sự tự quyết của mình: hậu quả đó là cái chết, phải đau đớn khi sinh con, phải lao công vất vả mới có bánh ăn, và khuynh hướng coi phụ nữ như đồ vật của đàn ông (St 3, 16-19).
Hành vi của chúng ta cũng ảnh hưởng tới mối quan hệ với người thân cận. Ví dụ, một người chồng bất trung nói với vợ rằng: “tại sao em lại để tâm tới những gì anh làm với cơ thể mình?”. Nhưng người vợ thì quan tâm tới chồng vì cô ấy yêu chồng mình, cô đã trao trọn cuộc đời cho anh ta. Giờ đây, anh ta đã phá vỡ mối tương giao giữa hai người và hủy đi lời hôn ước qua những gì anh làm với cơ thể của anh. Thêm nữa, nếu con cái biết được chuyện này, chúng sẽ không còn tôn trọng người cha nữa, và rất có khả năng cũng sẽ không còn muốn có bất cứ quan hệ nào với cha mình.
Vậy nên, Thiên Chúa quan tâm vì Người yêu anh.
Jeremy: Vậy, nếu như tôi đã phá vỡ hay đã giết chết mối tương giao với Thiên Chúa, thì việc tôi làm có gì khác biệt không?
Cha JP: Bởi vì Chúa vẫn yêu anh và vẫn mong mỏi anh sẽ đáp lại tình yêu của Người cách tự do. Do đó Người muốn anh được giải phóng khỏi tội lỗi.
Hãy nhìn xem Dân Chúa thời Cựu Ước. Họ đã phá vỡ giao ước với Người rất nhiều lần, đã quay trở lại thờ ngẫu tượng, thậm chí tới độ sát tế con cái mình cho Moloch. Nhưng sau khi trừng phạt họ, Chúa vẫn tha thứ hết mọi lỗi lầm của họ và chào đón họ quay trở về làm bằng hữu với Người.
Điều Người tìm kiếm là chúng ta biết nhận ra tội mình, ăn năn tội và cố gắng sửa đổi cuộc đời chúng ta.
Jeremy: Làm thế nào để tôi biết được là tôi đã thật sự gây tổn thương hoặc giết chết mối tương quan với Thiên Chúa? Nếu tôi không cảm thấy tồi tệ vì những gì tôi đã làm, vậy thì tại sao những chuyện đó lại xấu xa đến như vậy?
Cha JP: Rất nhiều lần chúng ta tìm cách biện minh cho những hành vi của mình, và tự lừa dối bản thân trong việc xét xem hành vi của mình là tốt hay xấu. Trong trường hợp ấy, Chúa bằng một cách nào đó phải bày tỏ điều đó cho ta thấy.
Thiên Chúa đã sai ngôn sứ Nathan đến với vua Đa-vít vì mục đích này. Vua Đa-vít đang đi dạo trên sân thượng thì nhìn thấy một người phụ nữ rất đẹp đang tắm. Vua cho vời bà ấy đến và đã phạm tội ngoại tình với bà. Khi vua biết là bà đã có thai, vua lập mưu để cho chồng bà tử trận, và sau đó cưới bà làm vợ.
Ngôn sứ Nathan đến với vua Đa-vít để bảo vua rằng Thiên Chúa không hài lòng với vua. Vua đã nhận tội và vua biết rằng mình đáng phải chết vì tội đó. Tuy nhiên, Thiên Chúa đã chấp nhận lời thống hối của vua và đã tha tội cho vua (2 Sm 11, 1-12:14).
Jeremy: Vậy là cha đang đóng vai ngôn sứ Nathan để bảo tôi rằng tôi đã làm mất lòng Chúa và đã bị chia cắt khỏi Người vì tôi đã tham gia vào các hoạt động tình dục đồng tính đúng không?
Cha JP: Tội của anh đã làm mất lòng Chúa. Nhưng anh có nhớ chuyện người phụ nữ phạm tội ngoại tình không? Đức Kitô đâu có muốn kết án anh, nhưng Người kêu gọi anh đừng phạm tội nữa.
Đức Kitô ban cho chúng ta cơ hội để thú nhận tội lỗi và nhận lãnh ơn tha thứ. Điều đó phục hồi mối tương quan của ta với Thiên Chúa và đem ta trở về với gia đình của Người.
Sam: Đó là tất cả những gì con người ta cần làm để phục hồi mối tương quan với Chúa hay sao, thưa cha? Nghe có vẻ hời hợt quá.
Cha JP: Chúng ta cần đáp lại ân sủng Chúa ban. Ăn năn và ơn tha thứ là những bước đầu tiên, nhưng rồi chúng ta cũng cần phải làm lại cuộc đời trong một cách thế xứng hợp với ơn tha thứ của Người.
Anh hãy nghĩ đến một ví dụ về người chồng bị vợ bắt quả tang đang có nhân tình. Tội ấy làm cho mối quan hệ giữa họ ra tan nát. Tuy nhiên, sau khi đã nhận ra điều mà mình đang đánh mất – là người vợ yêu dấu và đàn con thân thương – ông ấy đã hoán cải. Ông cầu xin người vợ tha thứ cho mình, và bà đã đồng ý, đã đón nhận ông quay trở lại với gia đình và với đời sống hôn nhân.
Vậy, nếu ông ấy vẫn còn qua lại với tình nhân, miễn là cả hai không quan hệ tình dục, thì điều đó có đáng được chấp nhận hay không?
Sam: Không đời nào! Người vợ sẽ buộc ông cắt đứt mọi quan hệ với mình. Còn nếu ông ấy thật sự thành tâm, ông sẽ tìm những cách khác để tái xây dựng mối tương quan với vợ mình, ví dụ như giành lại niềm tin từ bà ấy, dẫn bà đi hẹn hò, và không ngần ngại tìm mọi cách để thể hiện tình cảm cũng như quan tâm đến bà.
Cha JP: Đó chính xác là điều mà chúng ta cần làm với Thiên Chúa vậy.
Sam: Thưa cha, ví dụ này làm con nghĩ rằng nếu phụ nữ biết hôn phu của họ bất trung, họ sẽ không bao giờ cưới anh ta. Và, mặc dù họ không có khả năng biết trước điều này, nhưng Chúa thì có. Vậy tại sao Thiên Chúa, dù đã biết rằng chúng ta sẽ phạm tội trọng, vẫn quyết định dựng nên chúng ta và kết tình bằng hữu với chúng ta?
Cha JP: Thiên Chúa tôn trọng tự do của chúng ta và Người muốn chúng ta đáp lại tình yêu của Người, một cách tự do, chứ không ép buộc.
Chúa biết rằng, đôi khi, cách duy nhất để khiến chúng ta tự do yêu mến Người là Người để cho chúng ta đi, để cho chúng ta tự do rơi vào vũng tội. Tôi nhớ ngay đến dụ ngôn người con hoang đàng (Lc 15, 11-32). Đứa con thứ đòi cha chia phần gia tài cho nó. Người cha có thể từ chối, không trao cho nó những gì nó xin. Nhưng ông đã nhận lời nó, dù biết rằng nó sẽ phung phí hết tài sản. Tuy nhiên, đứa con thứ lại bỏ nhà ra đi lòng đầy tâm trạng, có lẽ nó căm tức “sự tốt lành” giả tạo của người anh cả. Nó trách móc tất cả mọi người, đặc biệt là cha nó, vì nó cảm thấy không được hạnh phúc, và do đó nó đã tìm cách trốn đi. Người cha yêu thương đứa con và đã để cho nó đi theo ý nó muốn, với niềm hy vọng rằng nó sẽ hồi tâm và quay trở về.
Do đó, Thiên Chúa có thể biến sự tội lỗi của chúng ta thành sự lành, nhưng chúng ta cần phải quyết định hợp tác với Người trong tự do… để phấn đấu trở thành đứa con ngoan hiền và đáng yêu của Thiên Chúa, Cha chúng ta.
Jeremy: Cha muốn nói là: nếu tôi đi xưng tội và lãnh nhận ơn tha thứ, điều đó đã đủ để thay đổi tôi, để đột nhiên làm cho tôi trở thành một con người tốt ư?
Cha JP: Là một nhân vị, Jeremy, anh vốn đã tốt lành. Thiên Chúa vốn đã luôn yêu mến anh. Đi xưng tội là một cách để thừa nhận trách nhiệm của chúng ta đối với lối sống tội lỗi của mình, cũng như quay trở lại với một mối tương quan lành mạnh với Thiên Chúa Cha; mối tương quan đó chính là ân sủng của Người.
Sam: Chỉ có bấy nhiêu đó thôi sao, cha JP?
Đào sâu mối tương quan của ta với Thiên Chúa
Cha JP: Thiên Chúa còn mời gọi ta nhiều hơn thế nữa. Trong dụ ngôn người con hoang đàng, khi đứa con thứ quyết tâm trở về nhà cha, nó đã lên kế hoạch trước để nói với cha rằng: “thưa cha, con thật đắc tội với trời và với cha, không còn đáng được gọi là con cha nữa, xin hãy coi con như một người làm công cho cha” (Lc 15, 18-19). Nó biết nó không xứng đáng được làm con cái cha nó nữa. Nhưng chỉ cần được làm đầy tớ trong nhà cha nó là nó đã vui mừng rồi
Nhưng khi nó đến nơi, cha nó thậm chí còn không để nó nói hết lời thú tội; ông chào đón nó về như một người con, ông chạy đến bên nó khi nó còn ở đàng xa, ôm chầm lấy nó, hôn lấy hôn để, mặc áo và đeo nhẫn thừa tự cho nó (Lc 15, 21-22). Vì vậy, ngoài việc xưng thú tội lỗi, chúng ta cần phải đón nhận ơn gọi làm con và xây dựng mối tương quan với Chúa là Cha chúng ta.
Jeremy: Chúng tôi phải làm thế nào đây, thưa cha? Tôi chưa bao giờ có cảm giác gần gũi với Thiên Chúa như là Cha của mình. Tôi không bao giờ có thể làm Người vui lòng bằng cách giữ mình sạch tội. Làm sao tôi có thể trông mong Người đón nhận tôi trở về như một đứa con? Tôi chưa bao giờ là một đứa con ngoan và tôi cảm giác điều đó không có ở trong tôi.
Cha JP: Để là một người con ngoan của Chúa là Cha, chúng ta cần phải làm điều mà con ngoan cần làm. Trước tiên, chúng ta cần đặt trọn đời mình nơi Người trong sự tín thác. Con cái tin rằng cha chúng sẽ dưỡng dục và bảo vệ chúng, cho dù chúng có cư xử ra sao đi nữa. Chúng ta cũng cần phải tin tưởng nơi Chúa như thế, bằng cách phó thác những âu lo, những thành công và thất bại, quá khứ và tương lai của chúng ta vào trong vòng tay hiền phụ của Người.
Tin vào Thiên Chúa là Cha còn có nghĩa là tin rằng mọi thứ Người bày tỏ và truyền đạt cho chúng ta thông qua Người Mẹ, là Giáo hội, không phải vì chúng ta có thể hiểu hết được những điều đó – mặc dù chúng ta có thể nếu chúng ta có được một cái nhìn toàn cảnh. Chúng ta tin bởi vì chúng ta đã quyết định tín thác vào Chúa, rằng Người sẽ không bắt chúng ta phải tin những gì lầm lạc.
Tin còn có nghĩa là vâng phục mọi giới răn của Người, tin rằng Thiên Chúa biết điều gì là tốt nhất cho chúng ta. Chúng ta để cho Thiên Chúa là Cha hướng dẫn đời ta bởi vì chúng ta tin rằng Người – Đấng dựng nên ta – biết điều gì tốt nhất cho ta, là những thụ tạo của Người.
Jeremy: Nếu như tôi tin, nhưng tôi vẫn chưa sẵn sàng để hoàn toàn tin tưởng vào mọi thứ Giáo Hội dạy, hoặc nếu tôi chưa sẵn sàng để tuân phục mọi giới răn của Thiên Chúa thì sao?
Tôi muốn tin lắm, cha JP, tin rằng Thiên Chúa yêu tôi và đang chào đón tôi quay về, nhưng có một vài điều Giáo Hội dạy khiến tôi không tài nào hiểu nổi. Tôi không thể chấp nhận việc Giáo hội cứ khăng khăng dạy rằng không được quan hệ trước hôn nhân, hoặc là thủ dâm là có tội.
Cha JP: Thiên Chúa Cha chúng ta vô cùng kiên nhẫn. Người sẽ đợi cho đến khi nào anh toàn tâm toàn ý quay trở về. Người không muốn ép anh phải chấp nhận những giới răn và tin vào mặc khải của Người bởi vì anh cảm thấy bị ép buộc. Người muốn anh tái gia nhập gia đình của Người, và sẵn sàng để phát triển một mối tương quan với Người, với Con Một của Người – Đức Giêsu Kitô – và với Chúa Thánh Thần, cùng toàn thể anh chị em trong Giáo hội.
Sam: Vậy ra, quay trở về với Chúa với một con tim thống hối mọi lỗi lầm là vẫn chưa đủ.
Cha JP: Quay trở về với Chúa đòi hỏi nhiều hơn là chỉ thú tội với Người. Chúa Cha sẽ không vui lòng nếu chúng ta không hoà hợp với toàn thể gia đình của Người, như là với Chúa Con vậy.
Jeremy: Vậy thì mối tương quan của chúng ta với Đức Kitô cũng rất quan trọng.
Cha JP: Đúng thế. Mối tương quan đó giúp chúng ta mở mang bản dạng tròn đầy và siêu việt của chính mình.
Jeremy: Vậy nếu tôi đã phát triển một mối tương quan với Chúa Cha, thì tôi phải làm gì thêm nữa để mở rộng mối quan hệ với Đức Kitô đây, thưa cha?
Cha JP: Đức Kitô mời gọi chúng ta trở nên bạn hữu, anh em của Người:
Thầy không còn gọi anh em là tôi tớ nữa, vì tôi tớ không biết việc chủ làm. Nhưng Thầy gọi anh em là bạn hữu, vì tất cả những gì Thầy nghe được nơi Cha Thầy, Thầy đã cho anh em biết (Ga 15, 15).
Để mở rộng mối quan hệ với Chúa Kitô, chúng ta cần dành thời gian với Người trong cầu nguyện, mở lòng mình ra với Người và kể cho Người nghe những niềm vui và nỗi buồn, những tổn thương, những thất vọng, cũng như những thành công của chúng ta. Tất cả những gì chúng ta muốn kể cho bạn hữu nghe thì hãy đem chúng vào trong cuộc đối thoại thân tình với Đức Kitô – TẤT CẢ MỌI THỨ!
Jeremy: Ý cha là mối tương quan của chúng ta với Chúa Kitô có thể trở nên gần gũi như tình bằng hữu, và tất cả những gì chúng ta cần làm là mở lòng mình ra cho Người qua lời cầu nguyện, đúng không? Nhưng thế thì có vẻ dễ dàng quá.
Cha JP: Đó là bước khởi đầu thôi, Jeremy. Chúng ta còn phải vác lấy thập giá hàng ngày (Lc 9, 23-26), bởi vì Người đã cho chúng ta thấy Người yêu chúng ta tới mức nào qua cái chết trên thập giá. “Không có tình yêu nào lớn cho bằng tình yêu của người dám hi sinh tính mạng vì bằng hữu” (Ga 15, 13).
Tình yêu tự hiến của Người vô cùng thân mật, toàn vẹn và tròn đầy – nó như là một dạng tình bằng hữu có nét phu thê. Và tình yêu ấy mời gọi chúng ta đón nhận nó trong cung cách này: “Căn cứ vào điều này, chúng ta biết được tình yêu là gì: đó là Đức Ki-tô đã thí mạng vì chúng ta. Như vậy, cả chúng ta nữa, chúng ta cũng phải thí mạng vì anh em” (1Ga 3, 16).
Vậy nên, qua việc thúc đẩy tình bằng hữu với Chúa Kitô, chúng ta sẽ không bao giờ phải thất vọng vì bất kì tình bằng hữu nào khác, bởi vì Chúa Kitô sẽ là nền tảng vững chắc cho bản dạng của chúng ta. Điều đó giúp chữa lành sự cô đơn, buồn chán, cũng như sự cô lập, ruồng rẫy đến từ những người đồng trang lứa với mình, và thay vào đó, nó sẽ là cội nguồn bất tận cho sự tự tin, sức mạnh và niềm hoan hỷ. Nếu anh biết mình có một người bạn yêu anh tới mức tình nguyện chịu đau khổ và chết cho anh, lúc đó anh sẽ biết chân giá trị của bản thân mình.
Jeremy: Tôi không thể tưởng tượng ra có ai lại yêu tôi nhiều như thế…yêu tôi mà không đòi hỏi bất cứ thứ gì…sẵn sàng từ bỏ mọi sự vì tôi… mà không đòi phải có “cái đó”…
Cha JP: Jeremy, Chúa Giêsu đã chết cho anh. Khi Người lâm cơn hấp hối trong vườn Gethsemane, Người đã nhớ tới anh trong sự tội lỗi của mình, và Người đã thưa “xin vâng” với Chúa Cha để được chết cho anh.
Jeremy: Vậy tại sao Người lại để tôi chịu mọi sự đau khổ trong suốt những năm tháng cô đơn qua, đau khổ vì bị tổn thương, vì khao khát được yêu mà lại không có được nó? Nếu Người thật sự yêu tôi, đáng lý ra Người phải ngăn ngừa mọi đau khổ ấy cho khỏi xảy đến với tôi.
Cha JP: Có lẽ là do Người biết đó là cách duy nhất để anh đáp lại tình yêu của Người, rằng anh phải kinh qua đau khổ để có thể biết được chữa lành và được tha thứ thật tuyệt hảo chừng nào, và cũng để anh chia sẻ điều đó với những người khác. Có lẽ Người biết anh sẽ đạt đến một mối tương quan còn thân mật hơn nữa với Người, nhưng chỉ khi anh đã trải qua những kinh nghiệm đau thương đó.
Jeremy: Còn Chúa Thánh Thần thì sao, cha JP? Không phải là chúng ta cũng cần có một mối thân tình với Chúa Thánh Thần hay sao, nếu chúng ta muốn có được một bản dạng siêu việt vững chắc, như cha vừa nói?
Sam: Mấy người làm tôi rối bời rồi. Ý tôi là, tôi có thể hiểu được tầm quan trọng của việc thiết lập một mối tương quan với Thiên Chúa, nhưng tôi sẽ không tin vào cái Ba Ngôi gì gì đó đâu.
Cha JP: Anh cứ kiên nhẫn đi, Sam. Mặc dù cả anh và tôi không thể hiểu thấu Ba Ngôi, vì đó là một mầu nhiệm, nhưng tôi hy vọng là anh sẽ hiểu được tầm quan trọng của việc có mối tương quan đa chiều kích với Thiên Chúa.
Thiên Chúa mặc khải bản thân Người là cha Cha cho chúng ta. Ngay cả các Thánh Vịnh của quyển Kinh Thánh bản Do Thái cũng bày tỏ Người trong cung cách này. Để tôi đọc cho anh nghe vài đoạn từ Cựu Ước:
Xưa Chúa dùng thị kiến phán bảo những người hiếu trung rằng: “Ta phù trợ một trang dũng sĩ, cất nhắc lên một người trẻ trong dân. Ta đã tìm ra nghĩa bộc Đa-vít… Ta sẽ không ngừng đưa tay nâng đỡ, tay quyền năng củng cố vững vàng… Người sẽ thưa với Ta: “Ngài chính là Thân Phụ, là Thiên Chúa con thờ, là núi đá cho con được cứu độ!” Phần Ta, Ta sẽ đặt Người làm trưởng tử, cao cả hơn vua chúa trần gian. Ta sẽ yêu thương Người đến muôn thuở và thành tín giữ giao ước với Người (Tv 89, 19-28)
Hãy hát mừng Thiên Chúa, đàn ca kính danh Người… Danh Người là ĐỨC CHÚA; trước Thánh Nhan, hãy vui mừng hớn hở. Cha nuôi dưỡng cô nhi, Đấng đỡ bênh quả phụ… Kẻ cô thân, Thiên Chúa cho nhà cửa (Tv 68, 4-6).
Như người cha chạnh lòng thương con cái, CHÚA cũng chạnh lòng thương kẻ kính tôn (Tv 103, 13).
Sam: Được rồi, cha JP. Tôi có thể tin vào một Thiên Chúa là cha, nhưng điều đó đâu có nghĩa Người là Chúa Ba Ngôi.
Cha JP: Anh nói đúng. Nhưng, ngoài mối tương quan con thảo với Thiên Chúa, Kinh Thánh cũng mời chúng ta đón nhận Thiên Chúa như là Đức Lang Quân của dân Người:
Quả thế, Đấng cùng ngươi sánh duyên cầm sắt chính là Đấng đã tác thành ngươi, tôn danh Người là ĐỨC CHÚA các đạo binh… Phải, ĐỨC CHÚA đã gọi ngươi về, như người đàn bà bị ruồng bỏ, tâm thần sầu muộn. Núi có dời có đổi, đồi có chuyển có lay, tình nghĩa của Ta đối với ngươi vẫn không thay đổi, giao ước hoà bình của Ta cũng chẳng chuyển lay, ĐỨC CHÚA là Đấng thương xót ngươi phán như vậy (Is 54, 5-6; 10).
Tác giả sách Châm Ngôn còn trình bày cho chúng ta về Đức Khôn Ngoan của Thiên Chúa như một người bạn nữa:
Hãy gọi khôn ngoan là bà chị… như thể người thân (Cn 7, 4-5).
Điều này có nghĩa là chúng ta được mời gọi để bước vào một mối quan hệ phu thê với Thiên Chúa, và mối quan hệ này tách biệt với việc được gọi là con cái của Người.
Sam: Rồi rồi… nhưng mà con vẫn chưa hiểu được cha đang dẫn con đi đâu với những trích dẫn Kinh Thánh trên.
Cha JP: Còn có một dạng tương quan thứ ba mà chúng ta cần phải có với Thiên Chúa. Trong sách Sáng Thế, Thần Khí Thiên Chúa là nguồn cội của mọi thụ tạo và cũng là căn nguyên của mọi quyền hành và tài năng đối với con người, dù đó có là tổ phụ Giu-se, ông Mô-sê, vua Đa-vít và rất nhiều nhân vật khác trong Cựu Ước (x. St 41, 38; Xh 31, 3; vv).
Thần khí của ĐỨC CHÚA ngập tràn cõi đất, bảo toàn mối hiệp nhất giữa muôn vật muôn loài, thấu hiểu hết mọi lời mọi tiếng. Kẻ nói lời độc địa không thể lẩn trốn hoài, không thoát khỏi hình phạt đích đáng (Kn 1, 7-8).
Từ gốc tổ Gie-sê, sẽ đâm ra một nhánh nhỏ, từ cội rễ ấy, sẽ mọc lên một mầm non. Thần khí ĐỨC CHÚA sẽ ngự trên vị này: thần khí khôn ngoan và minh mẫn, thần khí mưu lược và dũng mãnh, thần khí hiểu biết và kính sợ ĐỨC CHÚA (Is 11, 1-2).
Thần khí của ĐỨC CHÚA là Chúa Thượng ngự trên tôi, vì ĐỨC CHÚA đã xức dầu tấn phong tôi, sai đi báo tin mừng cho kẻ nghèo hèn, băng bó những tấm lòng tan nát, công bố lệnh ân xá cho kẻ bị giam cầm… công bố một năm hồng ân của ĐỨC CHÚA, một ngày báo phục của Thiên Chúa chúng ta; Người sai tôi đi an ủi mọi kẻ khóc than (Is 61, 1-2).
Điều này có nghĩa là chúng ta nhìn Thiên Chúa là Thần Khí, là người bạn phối ngẫu và là người cha. Điều này ban cho mỗi con người một bản dạng Ba Ngôi.
Jeremy: Sam à, cha JP đang cố gắng trình bày cho chúng ta rằng có ba ngôi vị nơi Thiên Chúa, và do đó chúng ta cần phải có ba dạng tương quan với Người: tương quan phụ-tử, tương quan bằng hữu-phu thê và tương quan với Thần Khí của Thiên Chúa.
Nhưng thưa cha, làm thế nào để chúng ta có thể phát triển một mối tương quan với Chúa Thánh Thần?
Cha JP: Lời tóm tắt của anh ấn tượng lắm, Jeremy; anh đang dần hiểu ra rồi đó. Còn Sam, tôi xin anh hãy kiên nhẫn với chúng tôi – mặc dù anh có thể không tin là có ba ngôi trong cùng một Chúa, nhưng tôi hy vọng là anh có thể ít nhất là nhìn thấy được Kinh Thánh bản Do Thái hé lộ ba dạng tương quan giữa Thiên Chúa và dân Người như thế nào.
Sam: Con nghĩ là con hiểu được điều cha đang muốn nói, mặc dù con không biết là liệu con có thể hoàn toàn đồng ý với những phân tích và kết luận của cha hay không. Con nghĩ là con cần phải về nhà và tự mình suy niệm những đoạn văn Kinh Thánh này.
Cha JP: Được thôi, Sam.
Về việc phát triển mối tương quan của chúng ta với Chúa Thánh Thần, nó khá là đơn giản, Jeremy à. Đầu tiên hãy chào đón Người, đó là, chấp nhận và chào đón Sự Sống và ân huệ mà Người ban cho mỗi chúng ta cách cá vị:
Có nhiều đặc sủng khác nhau, nhưng chỉ có một Thần Khí. Có nhiều việc phục vụ khác nhau, nhưng chỉ có một Chúa. Có nhiều hoạt động khác nhau, nhưng vẫn chỉ có một Thiên Chúa làm mọi sự trong mọi người. Thần Khí tỏ mình ra nơi mỗi người một cách, là vì ích chung. Người thì được Thần Khí ban cho ơn khôn ngoan để giảng dạy… Kẻ thì được Thần Khí ban cho lòng tin ; kẻ thì cũng được chính Thần Khí duy nhất ấy ban cho những đặc sủng để chữa bệnh. Người thì được ơn làm phép lạ, người thì được ơn nói tiên tri ; kẻ thì được ơn phân định thần khí ; kẻ khác thì được ơn nói các thứ tiếng lạ ; kẻ khác nữa lại được ơn giải thích các tiếng lạ. Nhưng chính Thần Khí duy nhất ấy làm ra tất cả những điều đó và phân chia cho mỗi người mỗi cách, tuỳ theo ý của Người (1 Cr 12, 4-11).
Một khi chúng ta chấp nhận những ân huệ được ban nhưng không ấy – và mỗi cá nhân đều được nhận những ân huệ khác nhau (1Cr 12 14-41) – chúng ta cần phải sử dụng những ân huệ mà chúng ta đã lãnh nhận để phục vụ tha nhân. Nếu Chúa đã ban cho anh sự nhạy bén trước nhu cầu và nỗi đau khổ của kẻ khác, anh phải thể hiện lòng trắc ẩn đó trong sự phục vụ những gì họ cần. Nhờ đó, qua việc sử dụng những ân huệ và quyền bính mà Thiên Chúa trao cho anh để nuôi dưỡng Sự Sống Mới nơi tha nhân, chúng ta cũng đã phục vụ Chúa và bước vào trong một mối tương quan sâu thẳm hơn với Chúa Thánh Thần.
Sam: Nghe có vẻ trừu tượng và mờ ảo quá, thưa cha. Cha có thể cho một vài ví dụ cụ thể được không?
Cha JP: Anh nói đúng, điều đó có thể hơi trừu tượng một chút.
Hãy nghĩ như thế này. Giả sử Thần Khí Sáng Tạo của Thiên Chúa ban cho anh tài năng chơi piano. Anh đón nhận tài năng ấy bằng cách nuôi dưỡng nó, qua việc tập luyện giờ lâu khi còn nhỏ để trau dồi kỹ năng cho thật tốt.
Một ngày kia, khi anh đang chơi piano bằng cả tâm hồn trước một đám đông dân chúng, thì một trong số họ bị xúc động bởi vẻ đẹp của âm nhạc mà anh đang trình diễn, và đột nhiên người đó “nhận thấy” có Thiên Chúa. Vẻ đẹp đó – vẻ đẹp của sự mãnh liệt đó – sẽ không có nghĩa lí gì cả, trừ khi có một cái gì đó cao xa hơn, chính là nguồn gốc của vẻ đẹp ấy.
Điều này được phản ánh trong Kinh Thánh Cựu Ước, qua cái cách mà các nghệ nhân chế tác Hòm Bia Giao Ước và Nơi Thánh được hướng dẫn bởi Thần Khí Thiên Chúa để làm nên những tác phẩm tuyệt vời, vốn sẽ thu hút người ta hướng về Thiên Chúa:
Ông Mô-sê nói với con cái Ít-ra-en: “Anh em coi, ĐỨC CHÚA đã gọi đích danh ông Bơ-xan-ên… Người đã ban cho ông ấy dồi dào thần khí của Thiên Chúa, để ông ấy thành người khéo tay, giỏi giang và lành nghề mà làm mọi công việc, để ông ấy nghĩ ra những tác phẩm nghệ thuật, làm bằng vàng, bạc, hay đồng… và thực hiện mọi công việc nghệ thuật. 34 Người còn ban tài dạy bảo cho ông ấy, cũng như cho ông O-ho-li-áp… Người đã cho họ lòng trí dồi dào khôn ngoan để thực hiện mọi tác phẩm của thợ chạm, của người nghệ sĩ, của thợ thêu dùng chỉ đỏ tía, chỉ điều, chỉ đỏ thẫm, sợi gai mịn, cũng như của thợ dệt : tất cả những người thực hiện mọi công việc, và nghĩ ra những tác phẩm nghệ thuật (Xh 35, 30-35).
Sam: Thực ra, con có một người bạn đã trải nghiệm điều giống hệt cha vừa mô tả. Anh ta cảm thấy rung động trước vẻ đẹp của một bản nhạc, anh ta nghe nó và đã được cải đạo, từ một người vô thần trở thành một tín hữu. Tất nhiên, chuyện không đơn giản như thế, nhưng sự nhạy bén và việc được nếm trải vẻ đẹp đó của anh ta chính là chất xúc tác dẫn đưa anh đến với Thiên Chúa.
Cha JP: Nếu anh là khí cụ ân sủng đối với sự hoán cải trên, hẳn anh sẽ có được một mối tương quan mới mẻ với Thiên Chúa thông qua kinh nghiệm đó. Được nhìn thấy một người cải đạo nỗ lực sống như một tín hữu sẽ khuyến khích anh trở nên trung tín hơn nữa với ân sủng mà anh đã nhận được, đồng thời điều đó cũng khích lệ anh sống sao để trở nên gương mẫu cho anh ta.
Nhờ vào việc xây dựng mối tương quan với Thiên Chúa – chính xác là các mối tương quan với Thiên Chúa – và tương quan với các thiên thần và chư thánh – là những anh chị em đang ở cùng với Chúa – chúng ta phát triển một bản dạng và một cảm quan về chân giá trị của bản thân vô cùng vĩ đại và bền ổn.
Bởi vì thánh Giuse là một người cha trần thế rất thương yêu và dịu dàng với Chúa Giêsu, nhiều người phát hiện ra rằng, họ – như một người bạn và người anh em của Chúa – có thể bước vào trong mối tương quan của Chúa Giêsu hướng về thánh Giuse, và tại đó họ nhận thấy những gì họ đang còn thiếu thì nó đang lớn lên từ từ.
Chữa lành các mối quan hệ của ta với người khác
Jeremy: Nhưng bản dạng nam tính của chúng ta đâu chỉ lệ thuộc vào mối tương quan với Chúa. Nó còn cậy dựa rất nhiều vào các mối quan hệ với những con người khác nữa. Tôi khó mà tưởng tượng ra có người nào đó chỉ có tương quan với mỗi mình Thiên Chúa mà thôi.
Cha JP: Chính xác, Jeremy. Là con người, chúng ta được sinh ra trong một mạng lưới những tương quan và được mời gọi để kiến tạo và sản sinh thêm nhiều mối tương quan khác trong suốt cuộc đời. Điều đó sẽ cho chúng ta một bản dạng nam tính như một nhân vị rõ ràng và vững chắc hơn.
Đây cũng là một phần rất tốt cho cuộc hành trình chữa lành bản dạng con người, vượt lên trên bản dạng dựa trên thành tích và khả năng.
Jeremy: Nhưng tôi luôn có rất nhiều mối quan hệ và rất nhiều bạn bè mà, thưa cha. Vậy tại sao tôi lại phát triển bản dạng đồng tính?
Cha JP: Hãy xem qua một vài điều mà anh đã tiết lộ cho chúng ta. Tôi mang những chuyện này ra nói, không phải để chỉ trích anh, nhưng là để giúp anh nhận thấy quá khứ của anh đã ảnh hưởng lên các mối quan hệ ra sao. Anh có đồng ý với điều này không?
Jeremy: Tôi nghĩ là tôi đồng ý.
Cha JP: Trước tiên, anh có kể là anh biết mình không bị thu hút bởi phụ nữ khoả thân khi anh trai anh cho anh xem sách báo khiêu dâm. Anh có kể cho cha hay mẹ biết về chuyện này không?
Jeremy: Không có, lúc ấy tôi cảm thấy quá hổ thẹn đến nỗi không dám nói cho cha mẹ biết. Nếu họ biết tôi là gay, hẳn là họ sẽ phát hoảng lên cho mà xem.
Sam: Còn anh trai anh thì sao? Anh có kể cho anh ta không?
Jeremy: Anh đùa tôi à? Anh ta đã biến tôi thành trò cười và thậm chí còn gọi tôi là “thằng bê-đê”. Chắc chắn tôi sẽ không bao giờ tiết lộ sự thật con người mình để nhận thêm lời chế nhạo.
Cha JP: Vậy anh có kể cho ai khác nữa không? Một người bạn, một vị linh mục, hay ông bà chẳng hạn?
Jeremy: Không hề, lúc đó tôi rất sợ hãi, cũng giống như bao đứa trẻ khác vậy.
Cha JP: Tổng hợp lại những điều anh vừa kể, chúng nói cho tôi biết rằng anh không là chính mình với bất kì ai. Bí mật này anh phải giữ riêng cho mình, nhưng cũng đồng nghĩa với việc anh cũng phải giấu kín với những người khác: là cha mẹ, anh trai, bạn bè và họ hàng thân thích.
Jeremy: Đó là lí do vì sao tôi buộc phải bước ra ánh sáng thôi, cha ạ. Bí mật đó cứ như đang ăn mòn tôi từ bên trong vậy.
Cha JP: Nhưng điều đó cũng có nghĩa là các mối quan hệ của anh chị được ở mức giả tạo mà thôi. Nếu ai đó yêu anh, họ chỉ đang yêu con người giả vờ của anh, chứ không phải cái bản ngã toàn vẹn và chân thật mà anh đang có. Và bởi vì lẽ đó, bản dạng “sai lầm” mà anh đang vờ trở thành để không bị ruồng bỏ, bị xấu hổ hay lăng nhục, lại được dựa trên việc cố gắng trở nên kiểu người mà anh nghĩ người ta sẽ yêu mến. Nhưng điều còn đáng sợ và bất an hơn đó là: “Nếu như họ phát hiện ra sự thật, liệu họ có còn yêu tôi không?”
Jeremy: Đúng quá cha ơi. Tôi đã rất hoảng sợ. Tôi không thể là chính mình. Thật thế, mặc dù tôi có thể giả vờ là đang rất thăng hoa và hạnh phúc, nhưng tôi lại có cảm giác bị cô lập vô cùng.
Cha JP: Và tất cả những chuyện đó cứ tiếp diễn, với con người thật của anh được che giấu và giữ bí mật khỏi tất cả mọi người, khỏi bạn bè và gia đình anh, cho đến khi Rick lật tẩy bí mật đó. Và sau đó anh cảm thấy mình được thấu hiểu, cho nên không còn cần phải che giấu gì nữa, anh cảm thấy được là chính mình khi ở bên anh ta, và lần đầu tiên anh cảm nếm được thấy rõ sự thân mật với một người khác.
Jeremy: Ôi trời, cha nói không thể sai vào đâu được! Tôi cuối cùng đã có được một bản dạng, bởi vì tôi đã đạt được một mối quan hệ với một người nam trông có vẻ chấp thuận và củng cố tôi.
Sam: Vậy giờ Rick đang ở đâu, Jeremy?
Jeremy: Anh ta đã đá tôi sau khi anh ta tốt nghiệp trung học và lên học đại học. Anh ta bảo tôi là anh ta không thể sống mà không có một mối quan hệ nào cả; và chỉ ngay tuần học đầu tiên anh ta đã lên giường với một gã khác – không, thực tế là nhiều gã mới đúng… Khi tôi biết được tin này, đó là ngày buồn nhất trong đời tôi. Tôi phải thừa nhận là…tôi đã nghiêm túc xem xét chuyện tự tử, nhưng tôi cho là việc phải đối mặt với sự vĩnh cửu là quá đáng sợ, cho nên tôi không dám làm.
Cha JP: Vậy là, anh có được một bản dạng thoáng qua nhờ vào mối quan hệ với Rick. Và khi cả Salleen cũng nhận ra khuynh hướng đồng tính nơi anh, thì lúc đó anh mới cảm thấy an tâm để được là chính mình với tất cả mọi người. Nhưng khi Rick bỏ anh, bản dạng tương quan yếu ớt đó bị đánh vỡ và nơi anh chỉ còn lại bản dạng đồng tính, cả trong tâm tưởng của anh lẫn của tất cả những ai nhận ra điều đó.
Jeremy: Chuẩn không cần chỉnh, thưa cha.
Sam: Chà, điều này lí giải rất nhiều thứ. Vậy, cha sẽ chữa lành chuyện này như thế nào?
Cha JP: Một điểm quan trọng trong quá trình chữa lành bản dạng tương quan của anh là bằng cách chữa lành những mối quan hệ ấy. Anh cần phải tha thứ cho bất cứ những ai anh cảm thấy bực tức với họ, và hãy xua đi những hận thù, những thương tổn mà anh có thể vẫn còn đang ấp ủ trong lòng.
Bước đầu tiên trong quá trình này là phải chấp nhận mình có những cảm xúc tổn thương và tức giận, sau đó là quyết định tìm cách thấu hiểu những ai đã khiến mình tổn thương, rồi cuối cùng là bắt đầu công việc khó khăn nhất là tha thứ và buông bỏ.
Đức giáo hoàng Gioan Phaolô II nói rằng khi ta không tha thứ cho những ai đã làm tổn thương ta, đó chính là ta đã tự trở thành tù nhân của quá khứ mình.
Jeremy: Cha JP, tôi luôn muốn tha thứ. Tôi rất yêu mến cha mẹ và anh trai tôi. Tuy nhiên, mỗi lần nghĩ về quá khứ, cảm xúc của tôi lại bùng lên và mọi cơn giận dữ và hận thù lại quay trở về, chúng cứ thế xâm chiếm lấy tôi. Tôi không thể nào quên đi được.
Chữa lành cảm xúc bằng phương pháp trị liệu
Cha JP: Đôi khi vết thương cảm xúc rất là sâu, đến nỗi chúng ta cảm thấy tha thứ là điều gần như không thể. Chúng ta cần phải dâng những tức giận và hận thù cho Chúa, xin Người tha thứ cho những ai đã tổn thương ta, Người sẽ thay mặt ta mà tha thứ cho họ. Ngay cả Chúa Giêsu cũng đã làm thế khi Người nói câu này trên thập giá: “lạy Cha, xin tha cho chúng, vì chúng không biết việc chúng làm” (Lc 23, 34).
Chúng ta có thể sẽ cần đến một nhà trị liệu để giúp giải đi những vết thương cảm xúc này. Chúng ta cần phải dùng tới ý chí để tha thứ, hoặc là để không đầu hàng trước những cơn giận dữ, bất an, buồn bã và sợ hãi của chúng ta. Phải dùng tới ý chí chứ đừng theo cảm xúc, vì cảm xúc làm tê liệt chúng ta, ngăn cản không cho chúng ta hành động và thiết lập những mối tương quan mới cũng như bản dạng tròn đầy của chúng ta. Như thánh Phaolô có nói, cảm xúc sẽ dẫn đưa ta làm những điều mà ta không muốn làm (Rm 7, 13-25).
Thêm nữa, chúng ta thường trốn tránh những vết thương cảm xúc qua việc chối bỏ sự tồn tại của nó. Và khi thời gian qua đi, những tổn thương cảm xúc ấy chỉ lớn lên thêm bên dưới bề mặt yên ổn, cho tới khi chúng ta không còn khả năng ứng phó với nó nữa. Điều này dẫn tới sự mất tập trung, giảm trí nhớ, khả năng suy tư thấu đáo bị cùn nhụt, cho tới khi cảm xúc hoàn toàn thế chỗ.
Jeremy: Nhưng phương pháp trị liệu không phải là một dạng kiểm soát tâm trí, trong đó chúng ta cho người khác quyền kiểm soát chúng ta nhằm mục đích tái định hình tính cách hay sao?
Cha JP: Phương pháp trị liệu thực chất là sự tương tác thuần nhân, giữa một cá nhân và nhà trị liệu của người đó. Cá nhân đó phải bước vào trong sự giao tế này như một chủ thể có khả năng định đoạt cho bản thân mình. Một nhà trị liệu giỏi sẽ không tìm cách kiểm soát đời anh, nhưng tôn trọng lương tâm anh, giúp anh nhận biết chính mình tốt hơn; người đó cũng sẽ tìm cách để biết điều gì gây kích động cảm xúc nơi anh, những mâu thuẫn trong anh và có thể cùng anh lên phương án để xử lý những tình huống có cảm xúc xen lẫn vào. Nhưng, người được trị liệu mới là người nắm giữ vận mệnh đời mình, họ có quyền đưa ra những chọn lựa có thể mang lại sự bình phục. Để là một con người toàn vẹn, người ta phải tự định đoạt cho chính mình.
Có thể chúng ta không có quyền quyết định cảm xúc nào được tồn tại trong mình, nhưng chúng ta có thể tự quyết xem bản thân ta sẽ phản ứng với những cảm xúc đó như thế nào, sau khi chúng xuất hiện. Chúng ta cũng có quyền chọn lựa để phát triển khả năng hành động theo cách hoàn toàn không lệ thuộc vào những cảm xúc kia. Mỗi người phải luôn tự do chọn lựa tương lai của mình, và phải tin tưởng rằng bản thân mình có khả năng định đoạt tương lai.
Sam: Tại sao việc chữa lành cảm xúc lại có quá nhiều khó khăn đến thế? Không phải sự lựa chọn để yêu thương và dâng hiến bản thân cho người khác nơi ta là chìa khoá để vun đắp một mối quan hệ và chữa lành bản dạng của ta hay sao?
Cha JP: Anh nói rất đúng, Sam, sự lựa chọn đến từ ý chí tự do để trao ban chính mình như là một tặng phẩm cho người khác là chìa khoá để xây dựng những mối tương quan. Tuy nhiên, vì là con người, cảm xúc của chúng ta sẽ ảnh hưởng đến những quyết định của mình.
Ví dụ, cô đơn – là sự thiếu vắng tình cảm con người, vốn là điều ta khao khát – có thể khiến chúng ta trở thành kẻ chỉ biết nghĩ cho bản thân mình, và từ đó sẽ tìm kiếm những điều thay thế cho tình cảm trong sự tự thoả mãn, hay là trong các mối quan hệ tính dục ẩn danh hoặc giả tạo. Cảm xúc gần như trở nên một điều gì đó có tính ép buộc khi chúng ta không còn mấy khả năng kiểm soát hành vi của mình. Do vậy, sự cô đơn, vốn là điều đáng lẽ ra phải thúc đẩy ta thoát ra khỏi chính mình, tìm kiếm sự gần gũi với người khác và thiết lập các mối tương quan mới, thì trái lại nó áp đảo chúng ta và làm nên những điều trái ngược hẳn với những gì tôi vừa mới trình bày.
Vì vậy, sự cô đơn có thể là một chướng ngại lớn cho việc hình thành các mối tương quan. Nhà trị liệu có thể giúp chúng ta xác định những dấu hiệu ban đầu của thứ cảm xúc tiêu cực này, và hướng dẫn chúng ta cách để kiểm soát nó và dẫn nó đi theo một chiều hướng lành mạnh hơn.
Jeremy: Tôi nghĩ rằng còn có những cảm xúc khác cũng có khả năng tạo nên chướng ngại cho các mối quan hệ. Ví dụ như, giận dữ không phải là cũng khiến cho sự chữa lành và thiết lập các mối tương quan trở nên khó khăn hơn hay sao?
Cha JP: Đúng thế, con người phải vượt qua cơn giận dữ để có thể chữa lành một mối tương quan. Cũng thế, buồn bã, tuyệt vọng, lo âu và hồ nghi đều dẫn đến hội chứng ái kỷ, là một dàn tự quy hướng về bản thân cách bệnh hoạn, vốn sẽ dẫn tới giận dữ thái quá và cũng là nguyên nhân chủ yếu khiến cho các mối quan hệ bị đổ vỡ, và con người từ bỏ Thiên Chúa và tôn giáo.
Jeremy: Nhưng mà, việc chữa lành cơn giận dữ và sự cô đơn sẽ giúp tôi ra sao trong việc vượt qua những khát vọng tình dục đồng tính và đạt được một bản dạng nam tính hơn?
Cha JP: Các mối quan hệ lành mạnh hơn sẽ đến khi những mâu thuẫn về mặt cảm xúc có liên quan tới các mối quan hệ trong anh được chữa lành, và đồng thời mối quan hệ lành mạnh sẽ tác động lên khuynh hướng đồng tính của anh. Ví dụ, nếu anh giận dữ với cha mình, điều đó có thể khơi lên khát vọng được an ủi trong một mối quan hệ với nam giới. Hoặc là, nếu anh cảm thấy cô đơn cùng cực, anh có thể tìm kiếm sự khuây khoả trong các mối quan hệ tình dục ẩn danh. Một lần nữa, đây là chỗ mà một nhà trị liệu có thể ra tay giúp đỡ. Nhà trị liệu đó có thể giúp anh nhận biết rằng: một số cảm xúc và tri thức cụ thể có thể dẫn đưa anh tới chỗ cư xử và cảm giác theo một cách nào đó, đặc biệt là trong việc giúp anh hiểu được nguồn cơn của những mâu thuẫn về mặt cảm xúc nơi anh, và giúp anh lên phương án giải quyết chúng một cách lành mạnh nhất.
Để đạt được một bản dạng nam tính hơn, con người phải học những phương thế mà người nam lành mạnh liên hệ với những người nam khác, cũng như cách mà họ tương liên cách đứng đắn với người nữ. Nếu anh đã quen với việc trò chuyện với phụ nữ như-thể-giữa-con-gái-với-con-gái, thì nó sẽ giúp anh học được cách thiết lập những ranh giới thích hợp để anh có thể tương tác với người nữ như một người đàn ông chân chính, và sau đó có thể phát triển một mối quan hệ nam tính, huynh muội với người nữ.
Sam: Chẳng lẽ không có một phương pháp trị liệu nào chuyên hẳn về việc giúp ta vượt qua sự đồng tính luyến ái sao? Chẳng phải là sẽ tốt nhất cho Jeremy nếu anh ấy có thể tập trung trực tiếp vào bất cứ sự định hướng cảm xúc nào có khả năng sẽ sản sinh ra sự hấp dẫn đồng giới hay sao?
Cha JP: Đúng là có những nhà trị liệu tập trung chuyên môn vào việc giúp đỡ những ai bị hấp dẫn đồng giới. Tuy nhiên, bởi vì sự chữa lành chỉ đến khi người ta kiểm soát được cảm xúc và cải thiện được các mối quan hệ, cho nên hầu hết các nhà trị liệu không tập trung vào việc chữa trị trực tiếp khuynh hướng đồng tính.
Tập trung vào sự định hướng tính dục chỉ khiến ta chú trọng vào bản thân mình, và nó điểm tô sự thất bại của chúng ta, vốn sẽ dẫn đến sự nhụt chí và xấu hổ khi chúng ta không đạt được kết quả ngay tức thì. Cố gắng vượt qua sự hấp dẫn đồng giới trong con người chúng ta thậm chí có thể làm cho chúng ta bị ám ảnh trong phương diện đó, và điều này khiến cho khả năng tiến triển trở nên gần như là bất khả thi.
Đó là lí do vì sao nhà trị liệu giỏi thường tập trung vào việc tìm kiếm đâu là nguồn gốc của sự bất an, buồn chán, giận dữ, lo âu với người đồng lứa, cô đơn và cảm giác bị thúc bách, vân vân, trong con người chúng ta, qua đó làm sáng tỏ những chuỗi cảm xúc phức tạp, và giúp chúng ta có được một chiến lược để chinh phục những cảm xúc này.
Jeremy: Con người thật sự có thể chiến thắng khuynh hướng đồng tính bằng cách này sao? Nó trông giống như một ngọn núi không thể vượt qua đối với tôi vậy.
Cha JP: Anh hãy có lòng kiên nhẫn, Jeremy. Chữa lành các mối quan hệ trong quá khứ, cũng như những gì kích thích cảm xúc cách mãnh liệt, đều cần nhiều thời gian. Chúng ta chỉ có thể giải quyết từng thứ một mà thôi. Còn nữa, để phát triển một mạng lưới các mối quan hệ lành mạnh cũng cần thời gian đấy. Cả hai điều đều cần thiết cả. Nhưng tôi đảm bảo với anh rằng anh có thể đạt được cả hai.
Khi anh bắt đầu sống bản dạng mới của mình, khi anh bước vào trong các mối quan hệ với những người nam người nữ bằng sự chân thành và tình thân chính thực, lúc đó những dòng suy tưởng, những cảm xúc và hành vi mới sẽ được phát triển và thay thế những cái cũ đã ăn sâu vào trong trái tim anh.
Sam: Nhưng nếu nhà trị liệu từ chối không giúp những ai thực sự muốn thay đổi thì sao? Biết đâu nhà trị liệu sẽ nói thay đổi là chuyện không thể được. Vậy trong trường hợp đó cha sẽ làm gì?
Cha JP: Nếu anh đi gặp nhà trị liệu và nói với họ rằng anh muốn thay đổi, từ đồng tính trở thành “thẳng”, đa số sẽ bảo rằng thay đổi là điều bất khả thi, hoặc thậm chí là vô đạo đức.
Tốt hơn là chúng ta nên yêu cầu họ trợ giúp chúng ta trong việc thúc đẩy những mối quan hệ lành mạnh và vượt thắng những rào cản cảm xúc đối với các mối quan hệ lành mạnh đó. Anh có thể yêu cầu sự giúp đỡ để có thể tha thứ cho cha mình, hoặc là để có thể tách bản thân ra khỏi người mẹ thích kiểm soát và thao túng, hay là để chiến thắng cơn giận dữ hoặc mặc cảm tự ti, cũng có thể là để chữa lành nỗi ám ảnh bị lạm dụng tình dục khi còn bé, hoặc là vượt qua cơn nghiện tình dục hay lạm dụng chất kích thích. Đa số các nhà trị liệu tài năng sẽ vô cùng sẵn lòng để giúp anh trong các lĩnh vực này. Và qua đó anh sẽ phát triển một bản dạng lành mạnh cùng với những mối quan hệ tốt đẹp.
Mặc dù có được một nhà trị liệu có kinh nghiệm trong lãnh vực tái định hình giới tính có thể sẽ rất hữu ích, nhưng điều đó cũng không thật sự hoàn toàn cần thiết. Dù ở trong trường hợp nào đi nữa, nhà trị liệu vẫn sẽ cần phải giúp bệnh nhân xác minh và vượt thắng sự bị ruồng bỏ hay bị cô lập bởi bạn bè đồng trang lứa trong quá khứ của bệnh nhân, những vết thương có liên quan tới phụ huynh, những yếu đuối thầm kín, những lo âu, trầm cảm, giận dữ, cô đơn, mặc cảm về khuyết điểm trên thân thể, ám ảnh, cưỡng chế, vân vân. Bằng cách này, nhà trị liệu có thể giúp vén màn những luồng cảm xúc và cơ chế phản ứng phức tạp của bệnh nhân, và giúp họ hiểu biết chính mình tốt hơn.
Jeremy: Vậy nhà trị liệu là một người Công giáo hay một Kitô hữu thì điều đó có quan trọng hay không?
Cha JP: Điều quan trọng nhất là nhà trị liệu phải có đủ trình độ, phải hiểu và tôn trọng đức tin của anh, dù là Công giáo hay các hệ phái Kitô khác, đặc biệt là giáo huấn của Giáo hội về đồng tính luyến ái.
Có lần tôi đã khuyến khích một sinh viên đại học đi gặp bác sĩ tâm thần vì anh ta có vài vấn đề về chứng lo âu trầm trọng, vốn đang ảnh hưởng đến việc học hành. Nhưng anh ta lại đi gặp nhà trị liệu của trường vì họ cung cấp dịch vụ miễn phí. Trị liệu viên đó lại là người vô thần, chống tôn giáo và đặc biệt là rất bài Công giáo. Người đó xỉa xói tôi trước mặt sinh viên ấy và khuyến khích anh ta hãy “giải phóng” những đòi hỏi tính dục bằng bất cứ cách nào mà anh ấy thích. Sau một vài tuần thử nghiệm mà không đem lại kết quả hài lòng, anh ta trở lại với tôi và chúng tôi đã cùng nhau giải quyết các vấn đề của anh ấy cách mĩ mãn hơn.
Cho nên, điều anh cần, Jeremy, là một trị liệu viên luôn tôn trọng đức tin của anh khi làm việc cùng anh, đặc biệt là những ai tin và ủng hộ rằng tương quan với Thiên Chúa sẽ là một phần quan trọng trong việc thúc đẩy một bản dạng lành mạnh ra sao; anh hãy làm việc với những ai sẵn lòng bổ túc cho những lần linh hướng anh nhận được từ linh mục quản xứ của mình.
Nhà trị liệu nào ủng hộ đồng tính luyến ái, hoặc phản bác giáo huấn của Giáo hội về đồng tính luyến ái, khả năng cao là sẽ tạo ra thêm những xung đột nội tâm, hơn là xử lý chúng.
Sam: Gặp một bác sĩ tâm thần không phải là sẽ tốt hơn một bác sĩ tâm lý hay sao, thưa cha?
Cha JP: Một bác sĩ tâm thần, hay một y sĩ uyên thâm chuyên về các vấn đề sức khoẻ chính yếu, có thể là những ứng viên thích hợp để chẩn đoán và điều trị các chứng trầm cảm, rối loạn ám ảnh cưỡng chế, lo âu trầm trọng, hoảng loạn, vân vân. Đặc biệt, các bác sĩ tâm thần sẽ giúp anh tìm kiếm dược phẩm thích hợp để điều trị các chứng bệnh liên quan đến cảm xúc cách hiệu quả hơn. Trong hầu hết mọi trường hợp, các phương pháp điều trị tâm thần sẽ bổ túc, hơn là thay thế, các phương pháp trị liệu. Một số bác sĩ tâm thần sẽ kê đơn thêm các dược liệu thích hợp cho phương pháp trị liệu của họ, nhằm chữa lành các vấn đề cảm xúc.
Chữa lành mạng lưới quan hệ xã hội của chúng ta
Sam: Cha JP, con có nghe về những chương trình như là “Người nghiện rượu ẩn danh” (Alcoholics Anonymous) rất chi là hiệu quả trong việc chữa trị các thể loại nghiện ngập khác nhau. Vậy cha có biết chương trình nào đại loại như thế dành cho người đồng tính hay không?
Cha JP: Tôi không rõ họ sử dụng phương pháp 12 bước cho chương trình “Người nghiện rượu ẩn danh” tới mức nào, nhưng đúng là có một số chương trình phục vụ cho cộng đồng những người đồng tính tìm kiếm sự trợ giúp để sống đời khiết tịnh đấy.
Một chương trình là của Công giáo có tên là Courage (Can Trường), với mục tiêu là giúp đỡ những ai có khuynh hướng đồng tính sống đời khiết tịnh, phát triển mối tương quan với Thiên Chúa qua cầu nguyện và các bí tích, học hỏi để phục vụ tha nhân, và thúc đẩy tình huynh đệ với người khác để họ biết rằng họ không cô đơn. Họ cũng cổ võ người đồng tính hãy là mẫu gương tốt lành cho người, cùng lúc đó là khuyến khích và trợ giúp họ sống thanh sạch.
Living Hope Ministries / Mục vụ niềm hy vọng tươi vui là một nhóm khác sở hữu một mạng lưới các chương trình và dịch vụ Kitô Giáo có chiều sâu để hỗ trợ những ai bị hấp dẫn đồng giới. Nhóm này tạo ra một mạng lưới hỗ trợ giúp đỡ những ai có khuynh hướng đồng tính phát triển mối tương quan với Đức Giêsu Kitô và thúc đẩy tình bằng hữu với những Kitô hữu khác.
Homosexual Anonymous / Người đồng tính ẩn danh cũng đang làm rất tốt, nhưng còn có những nhóm hoạt động khác, như là JONAH dành cho người Do Thái, và Evergreen dành cho người theo đạo Mặc Môn (Mormon).
Cả Living Hope và Courage đều có các nhóm hỗ trợ cho các bậc cha mẹ có con cái đang sống đời đồng tính.
Sam: Tại sao lại có người tham gia các nhóm này nhỉ? Đồng tính là một điều gì đó liên quan tới tình dục. Chẳng phải là khi người ta tham gia các nhóm này, chia sẻ về những cảm xúc thân mật riêng tư như thế, chỉ khiến họ gia tăng thêm khuynh hướng đồng tính mà thôi, có đúng không cha?
Cha JP: Động lực của các tổ chức này là củng cố thêm cho người tham gia về mặt cảm xúc và xã hội, để trong họ, khao khát vượt qua gánh nặng của sự đồng tính trở nên mãnh liệt hơn. Họ nhấn mạnh tới việc phát triển mối tương quan với Thiên Chúa và cậy dựa vào Người để phục hồi đời sống của mình. Họ cũng nhấn mạnh tới việc chịu trách nhiệm cho đời sống của mỗi người và sửa chữa những thiệt hại đã gây ra trong quá khứ.
Cuối cùng, họ tự mình mang lấy trách nhiệm giữ liên lạc và giúp những người tham gia đứng dậy trở lại sau khi đã lỡ sa ngã lần nữa. Được ở cạnh những con người, nam và nữ, đang phải chật vật chiến đấu, và những người cõi lòng đang tràn ngập niềm vui, tự do và sự viên mãn – vốn chỉ đến sau những lần chiến đấu thành công – thì đó là những dấu hiệu mang đầy tính khích lệ cho các thành viên của nhóm.
Sam: Đường như, mọi nỗ lực cần thiết để con người vượt thắng khuynh hướng đồng tính cho thấy rằng thay đổi thật không dễ chút nào.
Cha JP: Không một ai nói rằng điều đó là dễ dàng cả. Mọi sự có dễ dàng cho anh và chị Margie để thay đổi, để quay trở lại và gìn giữ mối quan hệ giữa hai người được trong sạch và thanh khiết hay không?
Sam: Không, thưa cha, nhưng nó cũng không khó tới nỗi phải nỗ lực dùng hết mọi cách mà cha vừa nêu. Tụi con không cần một nhà trị liệu nào cả, cũng chẳng cần chương trình 12 bước để giữ cho những lần hẹn hò được nên trong sáng.
Cha JP: Nhưng điều đó lại đòi hỏi cả hai người được thúc đẩy để thay đổi và đối xử với nhau như những nhân vị. Có được một mạng lưới bè bạn, những ai sẵn lòng giúp đỡ anh chị sống khiết tịnh là rất hữu ích, nhưng ngày nay thì rất khó để tìm ra những người bạn như thế. Còn nữa, cả hai anh chị đã đến gặp tôi thường xuyên để làm sáng tỏ các mối nghi nan, và có thêm ý tưởng trong sách sống mối quan hệ của mình như Chúa muốn.
Đó chính xác là điều mà những chương trình kia ra sức thực hiện đối với những ai có khuynh hướng đồng tính, với sự khác biệt chủ chốt là họ tập trung chuyên môn trong những nhu cầu đặc biệt, khuynh hướng và thách thức mà những cá nhân bị hấp dẫn đồng giới phải đối mặt.
Các nhóm này cung cấp một cơ chế hướng về trách nhiệm của từng người và sự trợ giúp lẫn nhau. Thêm nữa, họ cũng mở cửa để những người đồng tính có thể nhận một ai đó làm cha tinh thần, có nghĩa là các nhóm này sẽ cố vấn hoặc tài trợ cho những ai có thể giúp đỡ người có khuynh hướng đồng tính trên con đường riêng của mỗi cá nhân hướng về sự thánh thiện.
Jeremy: Giáo hội có yêu cầu tôi phải tham gia vào một trong các chương trình trên, cùng với việc đón nhận các phương pháp trị liệu để thay đổi hay không?
Cha JP: Tất nhiên là không rồi. Nếu anh cảm thấy có động lực thúc đẩy, anh có thể tự mình giải quyết các vấn đề về cảm xúc và tương quan của mình. Điều mà Giáo hội yêu cầu là tất cả chúng ta hãy sống khiết tịnh trong tư tưởng, lời nói và việc làm.
Tuy nhiên, anh có thể sẽ có được nhiều lợi ích từ những chương trình đó. Một cách tương tự, giả sử anh bị ung thư, Giáo hội đâu có yêu cầu anh phải đi gặp bác sĩ và chịu phẫu thuật để chữa bệnh. Tuy nhiên, hầu hết mọi người đều biết đó là điều hiển nhiên, vì nó sẽ giúp họ phục hồi mà không có mấy khó khăn, và họ có thể tiếp tục sống cho gia đình và cho xã hội.
Thật là tốt khi biết rằng một số người nhận được nhiều lợi ích từ phương pháp trị liệu, trong khi một số khác thì từ các buổi hỗ trợ nhóm, và một số khác thì phải cần đến cả hai. Còn những ai tự mình có đủ động lực để giải quyết các vấn đề cá nhân thì luôn luôn chỉ là một phần nhỏ mà thôi.
Phương pháp trị liệu khác với linh hướng như thế nào?
Jeremy: Nếu tôi chỉ đến gặp cha để xin được linh hướng thì cha thấy như thế nào? Linh hướng có khác gì với trị liệu và các buổi hỗ trợ nhóm hay không?
Cha JP: Tôi luôn sẵn lòng giúp anh về phần linh hướng, Jeremy ạ. Tuy nhiên, linh hướng sẽ chỉ tập trung vào việc giúp anh phát triển mối tương quan với Thiên Chúa, đặc biệt là qua cầu nguyện và các bí tích. Thứ hai, nó cũng sẽ giúp anh trong các mối quan hệ với tha nhân, bởi vì chúng ta phải học cách nhìn thấy Chúa Kitô nơi tha nhân, và phục vụ Người thông qua họ.
Trị liệu thì tập trung vào giải quyết các mâu thuẫn cảm xúc, là những thứ giới hạn tự do của anh và tạo nên các rào cản trong mối quan hệ với tha nhân. Trị liệu có thể giúp anh minh định phản ứng cảm xúc của mình trong những cách thế tích cực hơn. Bằng cách này anh sẽ học nhận biết chính mình tốt hơn, nắm giữ vận mệnh đời mình vững vàng hơn, để qua đó có thể hiến dâng đời mình cho Chúa và cho tha nhân nhiều hơn. Cho nên, trị liệu bổ trợ cho linh hướng.
Trái lại, các nhóm hỗ trợ sẽ tận dụng bản tính xã hội của anh để thúc đẩy anh tiếp tục chiến đấu. Khi chúng ta biết rằng có nhiều người khác đang cậy dựa vào mình, cũng như biết rằng chúng ta đang cùng nhau chiến đấu trong cuộc chiến này, thì mọi sự sẽ dễ dàng hơn để vượt qua sự nhụt chí và tiếp tục tiến lên.
Jeremy: Vậy, linh hướng có thể sẽ chữa trị cho tôi, đúng không cha?
Cha JP: Không phải thế, linh hướng không bao giờ được dùng để chữa trị, nhưng là để hướng dẫn. Nó sẽ giúp anh học cách mang lấy thập giá của mình, chính là khuynh hướng đồng tính đó, trong một cung cách tương tự như khi anh được chẩn đoán mắc ung thư: linh hướng sẽ không giúp anh điều trị ung thư, nhưng sẽ giúp anh mang lấy nó theo cách thế của Kitô giáo, đó là vác thập giá mình mà theo Chúa Kitô. Sự hấp dẫn đồng giới nơi anh có thể sẽ còn đó trong một thời gian, thậm chí nhiều năm là đàng khác, nhưng anh có thể học cách vác lấy nó trong tinh thần Kitô giáo.
Và nếu anh có thất bại, linh hướng có thể giúp anh bắt đầu lại từ đầu và đón nhận sự chán chường như một công cụ Chúa dùng để đi tìm anh và chào đón anh quay trở về như con chiên lạc được tìm thấy vậy:
Anh em nghĩ sao? Ai có một trăm con chiên mà có một con đi lạc, lại không để chín mươi chín con kia trên núi mà đi tìm con chiên lạc sao? Và nếu may mà tìm được, thì Thầy bảo thật anh em, người ấy vui mừng vì con chiên đó, hơn là vì chín mươi chín con không bị lạc. Cũng vậy, Cha của anh em, Đấng ngự trên trời, không muốn cho một ai trong những kẻ bé mọn này phải hư mất (Mt 18, 12-14).
Jeremy: Đó là tất cả những gì mà sự linh hướng có thể làm thôi sao, chỉ giúp tôi học cách mang lấy thập giá là sự đồng tính mà không kêu ca gì ư? Xem ra chỉ phí thời gian và sức lực. Tôi nghĩ tôi thà đi gặp bác sĩ trị liệu còn hơn.
Cha JP: Jeremy à, những điều mà sự linh hướng có thể đem lại còn lớn lao hơn cả việc giúp anh mang lấy sự mâu thuẫn trong chính mình. Linh hướng có thể giúp anh trong nhiều khía cạnh của cuộc sống đấy.
Ví dụ, cả linh hướng lẫn trị liệu có thể giúp anh trong khía cạnh tha thứ cho người khác: nhà trị liệu sẽ giúp anh trong lãnh vực cảm xúc và tri thức, là những điều có thể khiến ta cảm thấy khó tha thứ, ngược lại, vị linh hướng sẽ giúp anh hiểu tha thứ (hoặc là thiếu tha thứ) sẽ ảnh hưởng lên mối tương quan giữa anh với Thiên Chúa như thế nào. Bí tích giao hoà đặc biệt hữu ích trong việc làm tiêu tan đi sự hận thù sâu đậm được gây nên khi con người bị bạn bè hay cha mẹ ruồng bỏ.
Jeremy: Được đấy, tôi chắc chắn là sẽ có được nhiều lợi ích từ điều đó. Nhưng chỉ có thế thôi sao? Bộ linh hướng sẽ chẳng mang lại cho tôi điều gì khác hơn nữa ư?
Cha JP: Một vị linh hướng giỏi sẽ giúp anh đẩy mạnh đời sống cầu nguyện và bồi đắp một cảm thức mạnh mẽ về sự thật rằng chúng ta là con cái Thiên Chúa, cũng như các mối quan hệ siêu nhiên khác nữa. Con người càng phát triển bản dạng dựa trên mối tương quan với Chúa Cha, với Đức Giêsu Kitô, và với Chúa Thánh Thần, thì nhu cầu được cha mẹ hay bạn bè đón nhận, mối bận tâm về hình ảnh thân thể, và bản năng tính dục nơi họ sẽ càng khó có thể thống trị họ hơn.
Sam: Jeremy này, tôi cũng có cảm giác là anh thiếu thốn tình cảm và vì thế mà hay muốn được ở gần bên tôi.
Jeremy: Vậy anh có thấy sự hiện diện của tôi là một thứ gì đó phiền phức hay không?
Sam: Đôi khi thôi, Jeremy, chỉ đôi khi thôi.
Cha JP: Đừng lo lắng, Jeremy. Nếu anh dự định sẽ đi gặp bác sĩ trị liệu, vừa để khám phá gốc rễ của tình trạng nơi anh, vừa để phát triển chiến lược vượt qua nó, thì chắc hẳn anh sẽ có thêm nhiều bạn bè, thậm chí là đẩy mạnh được mối quan hệ với anh trai mình đấy.
Jeremy: Thế thì tuyệt quá, thưa cha, thật sự rất tuyệt.
Sam: Phải, chắc chắn là thế.
Jeremy: Vậy, tôi có thể bắt đầu được nghe cha linh hướng từ bây giờ chứ, cha JP?
Cha JP: Được, nhưng giờ cũng đã trễ, và hôm nay chúng ta đã thảo luận nhiều điều rồi.
Jeremy: Trước khi đi, liệu cha có thể nghe tôi xưng tội được không?
Cha JP: Dĩ nhiên rồi…
(Vào lúc này, cha JP xin Sam ra ngoài một vài phút để Jeremy có thể suy xét kĩ lưỡng mà xưng thú mọi tội lỗi trong suốt 8 năm cuộc đời vừa qua. Anh ta ra về với vẻ mặt rạng rỡ, lòng tràn ngập bình an.)
Leave a Reply